Ўзбекистон республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлиги муҳаммад ал-хоразмий номидаги

Тестлаш муҳитига талаблар
– мазкур бўлим тестлашни ўтказиш учун 
зарур бўладиган аппарат ва дастурий воситаларга талабларни ифодалаб беради.

Инсон ресурслари ва уларнинг тайёргарлик даражалари
– бунда 
белгиланган муддатда тестлашни мувафаққиятли якунлаш учун зарур бўладиган 
тестловчилар гуруҳи таркиби хамда гуруҳдаги турли роллар учун зарурий 
билимлар келтириб ўтилади. 

Тестлашнинг график режаси 
– бунда тестлашнинг барча фазалари 
муддатлари келтириб ўтилади. 

Эхтимолли ҳолатлар (рисклар) 
– бунда тестлашни ўз муддатида 
якунлашга ёки сифатни керакли даражасини таъминлашга тўсқинлик қилувчи 
эхтимолли ҳолатлар (рисклар) рўйхати келтирилади. Одатда, ҳар бир эхтимолли 
ҳолат (риск) учун уни содир бўлиш эхтимоллиги баҳоланади хамда эхтимолли 
ҳолатни содир этмаслик ёки унинг оқибатларини бартараф этишнинг умумий 
йўллари келтириб ўтилади.
Тестлаш стратегия ва режаси тестлаш жараёнига тегишли бўлган бошқа хужжатдан 
бир оз фарқ қилади. Биринчи навбатда бу қуйидаги билан боғлиқ, яъни мазкур 
хужжатларда энг асосий (жуда катта) эътибор тизимни 
қандай тестлашга эмас
, балки 
тестлаш жараёнини қандай ташкил қилиш
лозимлигига қаратилган.
9-мавзу: Тест талаблар 
Режа: 
1.
Тест талабларининг лойиҳа хужжатларидаги ўрни.
2.
Тест талабларининг лойиҳанинг бошқа турдаги хужжатлари билан алоқаси 
3.
Тест талаблари хоссалари 
4.
Тест режалар.
5.
Тестдан ўтганлик бўйича ҳисоботлар.
6.
Тест ҳолатлар бўйича жадваллар (трассировка жадваллари) 
Тест талаблар – бу дастурий таъминотни тестловичлар учун асосий хужжат бўлиб, 
у тизимни коррект ишлаётганига ишонч ҳосил қилиш учун тизимни қайси 
функционаллигини текшириш лозимлигини хамда қандай ташқи таъсирлар асосида 
текширилаётган функция тўғри амалга оширилганлигини аниқлаб беради.
Одатда, тест талаблари икки ҳил кўриниш (ёндашув) да ишлаб чиқилади:

функционал; 

тузилмавий.
Функционал кўринишда ишлаб чиқилган тест талаблар тизимли хамда тизимнинг 
дастурий таъминотига қўйилган талабларга асосланган бўлади. 
Тузилмавий талаблар эса тизим архитектураси таснифига кўра ишлаб чиқилади . 
Кўпинча, функционал ва тузилмавий ёндашувларни мос равишда “қора қути” ва “оқ қути” 
ёндашуви деб аташади. Агар тизимнинг ишончлилиги муҳим аҳамиятга эга бўладиган 
бўлса, у ҳолда тизимни текширишда тузилмавий тест талаблардан фойдаланилади. Яъни, 
тизим нафақат яхлит ҳолда қанчалик даражада тўғри ишлаётганини текшириш 
(фойдаланувчи нуқтаи назаридан), балки турли ҳил ностандарт вазиятларда тизимнинг 

---

42 
алоҳида баъзи бир компоненталари қандай ишлаётганини текшириш зарурати талаб 
қилиниши мумкин. 
Амалиётда тест талабини ишлаб чиқишнинг ҳар иккала кўринишидан хам 
фойдаланилади. Натижада лойиҳа хужжатлари таркибида юқори ва қуйи даражали тест 
талаблар мавжуд бўлиб, булар асосида тест режалар ишлаб чиқилади.