Ўзбекистон республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлиги

4-MAVZU: MANTIQIY ELEMENTLAR

Reja:

1. Mantiqiy ifoda va haqiqiylik jadvali. HAM, YOKI, EMAS, HAM-EMAS, YOKI-EMAS, ISTISNO-YOKI, ISTISNO-YOKI-EMAS elementlarini grafikda belgilanishi.

2. Mantiqiy element(ME)larnig fundamental xossalari.

Tayanch so’z va iboralar: Mantiqiy funksiyalar, Bul algebrasi, mantiqiy ifoda, haqiqiylik jadvali. HAM, YOKI, EMAS, HAM-EMAS, YOKI-EMAS, ISTISNO-YOKI, ISTISNO-YOKI-EMAS elementlari.

Mantiqiy ifoda va haqiqiylik jadvali. HAM, YOKI, EMAS, HAM-EMAS, YOKI-EMAS, ISTISNO-YOKI, ISTISNO-YOKI-EMAS elementlarini grafikda belgilanishi.

Mantiqiy elementlar mantiqiy ifodalarni bajarishga mo'ljallangan bo'lib, barcha arifmetik va mantiqiy amallarni ular asosidagi qurilmalar yordamida amalga oshiriladi. Quyidagi rasmlarda hisoblash mashinalarida qo'llaniladigan asosiy mantiqiy elementlar va ularning ishlash prinsiplari keltirilgan.

1.«VA» - mantiqiy ko'paytirish, «konyunksiya» elementi. X va Y kirishlarga bir vaqtda “1” signali berilsa (ya'ni ulagichlar bir vaqtda ulansa), Z chiqishda “1” signali hosil bo'ladi (ya'ni lampa yorishadi). Kirishlardan birortasiga yoki bir vaqtda ikkalasiga «0» signali berilsa (ya'ni ulagichlardan biri yoki bir vaqtda ikkalasi ulanmagan holda bo'lsa), chiqishda «0» signali hosil bo'ladi (ya'ni lampa o'chgan holda bo'ladi).

«VA» elementi mantiqiy funksiya sifatida Z=X&Y , hamda Z=X*Y yoki

Z=X^Y ko'rinishlardan birortasida tasvirlanishi mumkin.

Sxematik belgilanishi	Ishlash prinsipi	Chinlik jadvali