Ўзбекистон республикаси адлия вазирлиги тошкент давлат юридик институти

Радиоактивликка оид таҳлил. Материаллар ва моддаларни 
тадқиқ этишда яна бир юқори таъсирчан услуб радиоактивликка оид 
таҳлил қўлланилиши мумкин. Бу услуб объект ядро реакторида нур-

---

латилганда унда пайдо бўладиган сунъий радиоактивликни ўрганиш-
га асосланган. 
Криминалистик техниканинг бу услуби яқиндан ўқ узилганда, 
тўсиқларда қолган изларни, ўқ узган одамда қолган изларни, биоло-
гик объектлардаги заҳарли моддаларни, биологик тўқималардаги 
микро элементларни аниқлашда қўлланилади. 
Фан-техника тараққиёти шароитида криминалистик техника-
нинг ривожланиш истиқболлари қуйидагиларни ўз ичига олади:
- фан ва техниканинг умумий тараққиёти негизида кримиинали-
стик техниканинг илмий қоидаларини ишлаб чиқиш;
- далилларни тўплаш, тадқиқ этиш, уларга баҳо бериш ва улар-
дан фойдаланишнинг техник-криминалистик восита ва услубларини 
такомиллаштириш, янгиларини яратиш;
- жиноятчиликка қарши курашда техник-криминалистик восита-
лари ва йўл-йўриқларини қўллашнинг ҳуқуқий, ташкилий ва бошқа 
масалаларини ишлаб чиқиш. 
Криминалистик техниканинг тараққиёти икки йўналишда бора-
ди. 
Бир томондан криминалистик техника муаммоларини умум-
назарий жиҳатдан ишлаб чиқилиши ва такомиллаштирилиши, иккин-
чи томондан далил-исботларни топиш, олиб қўйиш, қайд этиш ва 
тадқиқ қилиш, улар устида ишлашнинг конкрет техника-
криминалистика воситалари ҳамда йўл-йўриқларини ишлаб чиқишга 
қаратилган. 
Сўнгги вақтларда турли криминалистика объектларини тўплаш, 
улар устида ишлаш, тадқиқ қилиш ишида компьютер техникасидан 
фойдаланиш имкониятлари кўзга ташланмоқда. Компьютер дастлаб-
ки марта дактилоскопия ва дастхатшунослик тадқиқотларида қўлла-
нилган. 
Дактилоскопияда ҳозирги вақтда кодлаштирилган бармоқ изла-
рини машина ёрдамида қидириб топиш ва қиёслаш услуби қўлланил-
мокда. Бу услуб дастлабки тарзда кодлаштирилмаган ҳолда махсус 
қурилма ёрдамида папилляр нақшларни автоматик таниш қоидалари-
га асослангандир. 
Криминалистика фаолиятида бундай воситалардан фойдаланиш 
воқеа содир бўлган жойда топилган бармоқ изларини компьютер хо-
тирасидаги бармоқ излари билан тезкор равишда солиштириш имко-
нини беради. Махсус ишлаб чиқарилган алгоритм дастури ёрдамида у 

---

ёки бу қўлёзма матнини бажарган шахсни идентификациялаш имко-
ниятини вужудга келтиради.
 
1-расм, Биологик текширув микроскопининг умумий кўриниши 
«МБС-10» 

---

2-расм, Объектларни қиёслаб текширув микроскопи МИМ-2