Zbekiston respublikasi a. Navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti

3.Yalla: 
Bu janr eng ommaviy yetakchi, qo’shiqchilikda sermaxsul janr 
xisoblanadi. Ijrochilik an’anasiga ko’ra har joyda, hama vaqt aytilaveradi. Quvnoq, 
raqsona ohangda bo’lib, odatda cholg’u asboblari va xonandalar jamoasi jo’rligida 
ijro etiladi. Ilgari bu yo’nalishdagi qo’shiqchilarni «yallachilar» ham deyishgan. 
Xozir esa «
yalla
»lar har bir ashulachi, xofiz va xonandalar repertuarlarida eng 
ko’p o’rinni egallaydi. 
Yalla-ijro uslubiga ko’ra ikki xilda kuylanadi. 
1.Ijrochi yoki xonandalar jamoasi musiqa jo’rligida kuylanadi, raqqosalar 
yoki davra ahli raqsga tushadi. Xalq orasida keng tarqalgan «Yali-yali», 
«Yolvorma jonim», «G’ijvone-g’ijvon», «Bug`macha bilagim», «Duxoba», 
«Namanganning olmasi» kabilar misol bo’ladi. 

---

62 
Yallaning ikkinchi turida cholg’u asboblari jo’rligida ijrochi o’zi kuylab 
raqsga tushadi. Bunga «Qizg’ina», «Aylanaman nozigim», «Ishga chiqing 
kelinoyi», «Yoshligim», «Olmacha anor» kabilarni misol keltirish mumkin. 
Umuman, tadqiqotimiz mavzusi bo’yicha «alla», «lapar», «yalla» janrlariga 
ta’rif berish, ular haqida o’quvchilarda tushunchalar xosil qilishda qiyosiy tahlil, 
eshitish, o’ziga xos ijro uslublari, musiqiy tuzilishi, qanday vaziyatda, kimlar 
tomonidan ijro etilishi, harakteri, ohang ulchamligi, ovoz yo’nalishlarining 
andozaviy ko’rinishlari, usuli, raqs va cholg’u jo’rligi, qaysi voxalarga dahldorligi 
kabilar asosiy o’rin to’tadi. 
Bizning ushbu fikr va tavsiyalarimiz musiqa darslarida ma’lum darajada 
ahamiyatga molik bo’lsada, har bir o’qituvchi dars davomida yangi-yangi, o’ziga 
xos bo’lgan, ya’ni aynan o’rganilayotgan asarga mos tarzda o’zining uslubiy 
qarashlarini darsga tadbiq etishi maqsadga muvofiq bo’ladi. 

---

63