Ўзбекистон иқтисодчилари XIII форуми

 
2. Маънавий қашшоқликни келтириб чиқаради. 
Киши, унинг оиласи сурункали 
камбағалликка юз тутиши, уларнинг ҳаёт орзуларини чеклайди. Маънавий камол топишига салбий 
таъсир этиб, умидсизликка, маънавий саводсизликка ва охир оқибат ҳаётдан орқада қолишига олиб 
келади.
 
3. 
Камбағаллик кишиларда маърифатни чеклайди. 
Кишилар кўпроқ моддий 
эҳтиёжларини қондиришга интилиши, асосан тирикчиликка ҳаракат қилиши оқибатида маърифий 
заруриятни тушиниб етишига чеклов қўяди ва маърифий масалалар улар учун аҳамиятини йўқотиб 
боради.
 
Хулоса қилиб айтганда,
камбағал аҳолининг даромадлари пасайиб борган сари, истеъмол 
бозорининг сиғими мутаносиб равишда кичрайиб боради ва бунинг натижасида саноат моллари, 
қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари ва айниқса, хизматларга бўлган талаб пасайиб боради. Бу эса, ўз 
навбатида, иқтисодий тараққиётга тўсқинлик қилади, бюджет даромадларини камайтиради ва 
камбағалларни ижтимоий жиҳатдан қўллаб-қувватлаш имкониятини камайтириб ёпиқ циклик жараён 
кўринишига келади. Бошқача қилиб айтганда, камбағалликни келтириб чиқарувчи омиллар 
мамлакатда инсон салоҳиятини ривожлантиришга, ишлаб чиқарувчи кучларнинг ривожланиши ва 
аҳолининг иқтисодий фаолиятига тўсқинлик қилади. 
ТАКЛИФЛАР 
1. Маҳаллабай ишлаш тизими орқали “Темир дафтар”, “Аёллар дафтари” ва “Ёшлар 
дафтари”га киритилган кам таъминланган аҳолига ўзини ўзи банд қилиш учун кўмаклашиш: ҳар бир 
рўйхатдаги фуқаро билан уларнинг қизиқишларини аниқлаб, даромад манбаларини яратишга 
йўналтирувчи маслаҳатлар бериш. 
2. “Темир дафтар”, “Аёллар дафтари” ва “Ёшлар дафтари”га киритилган аҳоли ўртасида 
танлаб олинган рўйхатнинг ҳаққонийлигини аниқлаш бўйича маҳаллий оқсоқоллар Кенгашини 
ташкил қилиш.
3. Ишлаш истаги бўлмаган (боқиманда, ялқов) хонадон аъзоларига мотивация бериш бўйича 
тарғибот ишларини олиб бориш, уларни пул топишга қизиқтириш чораларини кўриш. 

---

38 
4. Қадимий анъаналардан (хунармандчилик, касаначилик ва бошқа турдаги тадбиркорлик)дан 
келиб чиқиб, устоз-шогирд тизимини жорий қилишнинг маҳаллабай, хонадонбай ва қариндошлар 
доираси бўйича ишлар олиб бориш. 
5. Тадбиркорлик фаолиятини йўлга қўйиш истаги бор кам таъминланган аҳолига 
тадбиркорликни ривожлантириш дастурлари доирасида ўрнатилган тартибда имтиёзли кредитлар 
олишнинг амалий схемасини ишлаб чиқиш ва кўмаклашиш. 
6. Кичик, ихчам ишлаб чиқариш турларини ташкил этиш, маҳсулот ва хизматлар 
реализациясини “оғир” маҳаллаларга бириктирилган “етакчи” тадбиркорлик субъектлари зиммасига 
юклатиш.
7. Ўқиш истаги бўлган фуқаролар учун касб-ҳунар ва тадбиркорликка ўқитиш курсларини 
ташкил этиш бўйича тизимли ишларни маҳаллалар кесимида босқичма босқич ташкил этиш ва 
амалий тажрибалар алмашиш.