Ўзбекистон иқтисодчилари XIII форуми

 
Манба: 
Жаҳон банки маълумотлари асосида муаллиф томонидан қайта ишланди
 
Демак, тадқиқот натижалари шуни кўрсатмоқдаки, Республикамиз аҳолиси орасида 
камбағаллик сезиларли кўрсаткичга эга ва қуйида аҳолининг камбағаллашуви қандай оқибатларни 
келтириб чиқаришини таҳлил қиламиз
1
. 
I. КАМБАҒАЛЛИКНИНГ ИҚТИСОДИЙ ОҚИБАТЛАРИ 
1. Даромад манбаларидан маҳрум бўлиш аҳолини камбағалликка келади.
Оқибатда 
аҳолининг кунлик истеъмол моллари билан таъминланиши муаммоларининг чуқурлашуви содир 
бўлади. Ўзбекистонда пандемия таъсирида 2020 йил жами аҳолининг 
11,5 фоизи
камбағаллар 
тоифасига мансуб бўлиб, 4 миллионга (жами аҳоли сонига нибатан) яқин кишини ташкил этади. 
Тахминий ҳисоб-китобларга кўра, уларга бериладиган пул ва моддий ёрдам миқдори 
1 трлн. 724 
минг сўмни
ташкил этади. Бу харажатлар давлат ва нодавлат бюджетга жуда катта юк ҳисобланади. 
Ваҳоланки, ушбу маблағлар ҳисобидан шароити оғир қишлоқларда ўнлаб болалар боғчасини қуриш, 
мактабларни таъмирлаш, ишлаб чиқариш ҳамда ижтимоий инфратузилма объектларини барпо этиш, 
кичик ишлаб чиқариш корхоналари ташкил этиш мумкин эди.
 
2. Камбағаллик кишиларнинг иқтисодий фаоллигини сўндиради.
Камбағаллик оқибатида 
кишиларнинг бозор иштирокчиси сифатида фаолияти чекланиб, зарурий товар ва хизматларни 
яратишдаги иштироки камайиб кетади. Натижада бозор дефицити вужудга келиши, нархларнинг 
1
Камбағаллик оқибатларининг ҳар бири алоҳида ўрганиладиган муаммоли масала сифатида қаралиши керак. 
Мақола ҳажми чекланганлиги боис асосий фаразларни келтириш ўринли ҳисобланади. 

---

36 
қимматлашуви, талаб ва таклиф ўртасидаги мувозанатнинг бузилиши ҳамда иқтисодий танглик 
ҳолатларининг кескинлашуви содир бўлади. Бошқача қилиб айтганда, камбағаллик мамлакатда инсон 
салоҳияти юксалиши, ишлаб чиқаришнинг ривожланиши ва аҳолининг иқтисодий фаровонлигига 
тўсқинлик қилади. Тадқиқотлар шуни кўрсатадики, иқтисодий ночорлик иқтисодий фаолликка 
салбий таъсир этиб, юқори даромад соҳибларининг фаоллик даражаси 1,5-2,0 баробар юқори бўлади
1
. 
Чунки, кам даромад иқтисодий фаолликни сўндиради. Айни пайтда, юқори даромад ўз соҳибларини 
янада кўпроқ фаол бўлишга ундайди ва бу бозор қонун-қоидаларининг амал қилишини англатади.