Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия институти

 
O’quv amaliyoti  bo’yicha  mashg’ulotlarni  tashkillashtirish 
va o’tkazish  uslubiyoti 
 
 
Tajriba  shuni  ko’rsatdiki,  talabalarda  turlicha  siljib  harakatlanishlar 
o’tkazish  ko’nikma  va  qobiliyatlarini  shakllantirish  jarayoni  eng 
sermehnatdir.  Shuning  uchun,  bunday  vaziyatda  o’quv  amaliyotiga  boshqa 
turdagi  mashqlardagidan  farqli  ravishda,  bir  muncha  ko’proq  vaqt  ajratish 
kerak.  Harхil  siljib  harakatlanish  turlarini  o’tkazish  bo’yicha  mashg’ulotlar 
zichligi  afsuski,  10-15%  dan  oshmaydi.  Mashqlar tavsifi va ularni o’tkazish 
sharoitlari shu mashg’ulotlar  zichligini  oshirish imkonyatlarini  cheklaydi  .  
Odatda,  o’quv  amaliyoti  o’quv  bo’limlari  bilan  o’tkaziladi.  O’quv 
bo’limlari  o’qituvchilar  yetakchilarni  belgilaydilar  va  ularga  o’rganila-

---

 
53 
 
yotgan  mavzu  mashqlaridan  birini  ko’rsatadilar.  Shundan  so’ng  amali-
yotchi  talaba  o’z  zimmasiga  o’qituvchi  funktsiyasini  oladi  va  shu  mashqni 
o’quv  bo’limi  bilan  birga  bajaradi  (mashq  bajarilishini  ko’rsatadi,  uni 
nomlaydi,  buyruq  beradi,  hisobni  sanab  boradi,  mashqni  to’g’ri 
bajarilishiga  erishadi). 
O’quv  amaliyoti  davomiyligi  odatda  16  minutdan  oshmaydi.  Bu  vaqt 
ichida har bir o’quv bo’limida 4-5 talaba (ko’pi bilan guruh tarkibini yarmi) 
boshlovchi  rolini  bajarishi  mumkin.  Shu  tariqa  guruhning  har  bir  talabasi 
kamida  to’rt  marta  boshlovchi  rolida  chiqish  imkoniyatiga  ega.  Bunday 
murakkab  turdagi  mashqlarni  o’tkazish  ko’nikmalarini  o’rganish  uchun  bu, 
albatta,  yetarli  emas.  Biroq,  avval  o’zlashtirilgan  (saf  va  umumri-
vojlantiruvchi  mashqlarni  o’tkazishda)  ko’nikmalarni  ijobiy  ko’chirish 
talabalarga,  hatto,  shunday  cheklangan  vaqt  ichida  ham  o’z  harakatlariga 
ishonch  hissiga ega bo’lishga  imkon beradi.