Jadval 3.6 Tadqiqot guruhining tadqiqotdan keyingi muvozanat saqlash funksiyasini natijalari
№ p/p
Normativni yozma ifodasi
baland
o‘rta
Past
Topshirilmadi
1
Bir oyoqda muvozanat saqlab turib, ikkinchi oyoq bukilgan holatda tovonni tizza bo‘g‘imiga yaqinlashtirib turib, qo‘llar oldinga, ko‘zlar yumilgan holatda.
11
55%
7
35%
2
10%
2
Oyoq uchida muvozanat saqlash. Ikkinchi oyoq orqaga, qo‘llar yonga.
10
50%
7
35%
3
15%
3
5 ta o‘mbaloq oshish, har biri 2 soniyada bajariladi va joyida 5 ta sakrash.
13
75%
5
25%
2
10%
Jami
60%
31%
9%
Muvozanatni saqlash funksiyasini nazorat qilishda aynan tadqiqot guruxidagi 60% qizlar baland natijaga ega bo‘lishdi, 31% qizlar esa o‘rta natijani ko‘rsatib berishdi. Bu esa qizlarning jismoniy qobiliyatlari sazilarli darajada ortganini ko‘rsatadi.
Muvozanatni saqlash funksiyasini nazorat qilishda aynan tadqiqot guruxidagi 60% qizlar baland natijaga ega bo‘lishdi, 31% qizlar esa o‘rta natijani ko‘rsatib berishdi. Bu esa qizlarning jismoniy qobiliyatlari sazilarli darajada ortganini ko‘rsatadi.
№ p/p
Normativni yozma ifodasi
baland
o‘rta
past
topshirilmadi
Asosiy xolatdan oldinga egilish, qo‘llar bilan tizzani quchoqlash, va qorin bilan ko‘krakni songa tekkazish. Ortiqcha zo‘riqishsiz 3 soniya ushlab turish.
12
60%
6
30%
2
10%
2
Gimnastika skameykasida oldinga egilish. O‘lchash skameykani yuqori tomonidan uchinchi barmoqni orasi lineyka orqali aniqlanadi.
7
35%
11
55%
2
10%
3
«baliqcha» - tayanchga qorin bilan yotib, qo‘l va oyoqlarni bukish. Barmoqlar bilan peshonaning oralig‘i o‘lchanadi.
11
55%
8
40%
1
5%
Jadval 3.7
Nazorat guruxini egiluvchanlikning tadqiqotdan keyingi natijalari
4
Tayoqchani orqaga va oldinga o‘tkazish. Panjalarni orasi lineyka orqali aniqlanadi.
12
60%
6
30%
2
10%
5
Shpagat chap, o‘ng va ko‘ndalang. Lineyka orqali tekshiriladi.
10
50%
8
40%
2
10%
6
Chanoqni tayanchdan uzmasdan yoki, gimnastika devoriga gavdaning orqa qismi bilan turib 3 soniya oyoqlarni oldinga ko‘tarib ushlab turish gradus orqali tekshiriladi. gradusda o‘lchanadi.
12
60%
5
25%
3
15%
Jami
53%
36%
11%
№
p/p
Normativni yozma ifodasi
baland
o‘rta
past
topshirilmadi
1
Ikki oyoq bilan uzunlikka sakrash.
5
25%
11
55%
4
20%
2
Qadamlab sakrash. Oyoqning o‘ng yoki chap tomoni bilan sakrab, ikkala oyoqning bittasiga qo‘nish.
4
20%
10
50%
6
30%
3
Asosiy xolatdan uch martta sakrash. Sifat va uzunlik baxolanadi.
5
25%
20
50%
9
25%
jami
23%
52%
25%
Jadval 3.8
Nazorat guruxini tadqiqotdan keyingi tezkor kuchni natijalari
Tezkor kuchni nazorat mashqlarini tadqiqotdan keyingi natijalarida esa, 23% qizlar o‘rta natijani, 52% qizlar esa past natijani ko‘rsatib berishdi. Nazorat guruxidagi qizlarning tezkor kuchni nazorat qilish mashqlari darajasi kerakli natijani ko‘rsatib bermadi.
Tezkor kuchni nazorat mashqlarini tadqiqotdan keyingi natijalarida esa, 23% qizlar o‘rta natijani, 52% qizlar esa past natijani ko‘rsatib berishdi. Nazorat guruxidagi qizlarning tezkor kuchni nazorat qilish mashqlari darajasi kerakli natijani ko‘rsatib bermadi.
№ p/p
Normativni yozma ifodasi
baland
o‘rta
past
topshirilmadi
1
Bir oyoqda muvozanat saqlab turib, ikkinchi oyoq bukilgan xolatda tovonni tizza bo‘g‘imiga yaqinlashtirib turib, qo‘llar oldinga, ko‘zlar yumilgan xolatda.
12
60%
6
30%
2
10%
2
Oyoq uchida muvozanat saqlash. Ikkinchi oyoq orqaga, qo‘llar yonga.
11
55%
6
30%
3
15%
3
5 ta o‘mbaloq oshish, xar biri 2 soniyada bajariladi va joyida 5 ta sakrash.
5
25%
9
45%
6
30%
jami
46%
36%
18%
Jadval 3.9
Nazorat guruxining muvozanat saqlash funksiyasini tadqiqotdan keyingi natijalari
Muvozanatni saqlash funksiyasini nazorat qilishda nazorat guruxidagi 46% qizlar o’rta natijani ko‘rsatishgan bo‘lsa, 36% qizlar esa past natijani ko‘rsatib berishdi. Bu esa qizlarning jismoniy qobiliyatlari sazilarli darajada pastligini ko‘rsatadi.
Muvozanatni saqlash funksiyasini nazorat qilishda nazorat guruxidagi 46% qizlar o’rta natijani ko‘rsatishgan bo‘lsa, 36% qizlar esa past natijani ko‘rsatib berishdi. Bu esa qizlarning jismoniy qobiliyatlari sazilarli darajada pastligini ko‘rsatadi.
Guruh
Testlar
Tadqiqot boshida va oxirida
Baland
O‘rta
Past
Topshirilmadi
Nazorat guruhi
Egiluvchanlik
Oldin
1%
12.9%
55.5%
30.6%
Keyin
53%
36%
11%
Tezkor-kuch
Oldin
1%
19.5%
58%
21.5%
Keyin
23%
52%
25%
Muvozanat saqlash
Oldin
1%
22.4%
51.6%
25%
Keyin
46%
36%
18%
Tadqiqot guruhi
Egiluvchanlik
Oldin
1%
12.9%
54.5%
31.6%
Keyin
55%
30%
10.%
5%
Tezkor-kuch
Oldin
1%
18.5%
58%
22.5%
Keyin
58%
29%
193%
Muvozanat saqlash
Oldin
1%
23.4%
50.6%
25%
Keyin
60%
31%
9%
XULOSA
1. Mavjud ilmiy-uslubiy adabiyotlarda chop etilgan materiallarni umumlashtrish va tahlil qilish badiy gimnastika bilan shug`ullanayotgan qizlarning arqon va koptok bilan mashqlar bajarish va jismoniy tayyorgarlik darajasini oshirish bo`yicha yangi usullarni qo`lashga va mashq davomida shikastlanishni oldini olishga oid aniq tavsiyalar ishlab chiqilgan ishlar kam ekanligini ko`rsatdi.
2. Pedagogik tajriba boshida tajriba va nazorat guruhlarida o`rganilayotgan ko`rsatkichlar – arqon va koptok bilan bajariladigan mashqlar hamda jismoniy tayyorgarlik ko`rsatkichlari natijalari o`rtacha arfmetik qiymatlari orasda statistik ishonchli farq aniqlanmadi.
3. Pedagogik tajriba oxiriga kelib tajrib guruhida gimnastikachi qizlarning o`rganilayotgan ko`rsatkichlar bo`yicha tajriba boshiga nisbatan statistk ishonchi (P<0.05) farqlar aniqlandi. Nazorat guruhida esa xuddi shu ko`satkichlar bo`yicha statistic ishonchli farq (P>0.05) aniqlanmadi.
AMALIY TAVSIYALAR
1. Badiiy gimnastikachilarni boshlang’ich o’rgatish davrida ularning xoreografik tayyorgarligiga alohida e’tibor qaratish lozim.
2. O’rgatish jarayonida didaktik tamoyillardan- uzluksizlik onglilik, sportchi imkoniyatlariga moslik tamoyillariga rioya qilgan holda mashg’ulotlarni tashkil qilish.
3. O’rganilayotgan mashqlar texnik jihatdan bir guruhga (ma’lum bir harakatni, masalan yuqoriga otish harakatini,turli buyumlar bilan o’rganish) mansub mashqlarni bajarish orqali amalga oshirilishi yaxshi natijalarga olib keladi
4. Buyumlar bilan ishlaganda sportchi o’rgangan harakatlarini uning koordinatsion qobilyatlarini inobatga olgan holda takomillashtirish maqsadga muvofiq.