125
ГЛОССАРИЙ
Ўзбекча
Русча
Инглизча
Маъноси
Ангоб
Ангоб
Engobe
Пиширишдан олдин қоп-лама сиитига сурилади-ган оқ ёки рангли суюқ лой.
Антик
Антик
Antique
Қадимги
Ахта
Кройка
Cutting-out
Наққошликданушаолишучунишлатила-диганандаза;
чизиқларигнабилантешилибнақшланаётгансиртгапистакўмиркукуниёр-
дамигаизқолдирилади.
Банд
Стебель
Stem
Ислимийнақшдаасосийчизиқниташкилэтади-ганёй, унгамайдаун-сурларбириктирилади.
Безак
Декор
Decoration
Бинони зийнатлаб турув-чи киритма, пардоз; асо-сан тасвирий ва ифода-вий хилига
бўлинади.
Бўёқ
Краска
Paint
Ранглаш
моддаси
Бўяш, бўёв
Красить
Paint
Қопламасиртигаёкижисмигабўёқкиргизишёкисуртишжараёни.
Гириҳ
Гирих
Girih
Ҳандасавий (геометрик) нақш
Гил
Гиль
Gil
Табиий ашё, тупроқ
Гулдаста
Букет
Bouquet
Бино бурчакларида қўл-ланиладиган устунсимон шакл
Ислимий
Ислимий
Islimy
Наботий (ўсимликси-мон) нақш
Композиция
Композиция
Composition
Жисминг, жумладан, меъморийасарнингту-зилиши, яхлитлигинитаъминловчижиҳати.
Консервация
Консервация
Conservation
Таъмирлаштуринингбиринчи, устуворусулиёдгорликнингаслқисм-лариниқотирибқўйиш,
бузилишжараёнинитўхтатибқўйиш.
Кошин
Терракота
Terracotta
Бинонинг пардоз қопламаси
Кундал
Кундал
Kundal
Бўртиқбезак; елимлисиртгасуюқлой (“қизилкесак”) бирнечамартасурилади,
бўртиқнақшнстиданрангберилади, ҳалланади.
Кулол
Керамика
Ceramics
Шакллантиришвапи-ширишнатижасидатуп-роқдан (гил,
трепелваминералашёларнингбошқатурларидан) ҳо-силэтилганмаҳсулот.
Майолика
Майолика
Majolica
Рангли жисмга эга бўл-ган ва сир билан қоплан-ган керамик безак
Нақш
Орнамент
Ornament
Безакнинг ифодавий хи-ли; асосан мавҳум шакл ва чизги белгилардан иборат.
Наққошлик
Узорчатый
Inwrought
Икки маънода ишлати-лади: 1) умуман нақш санъати; 2) мўйқалам воситасида нақш
бажариш.
126
Паргор
Паргор
Pargori
Циркул.
Пигмент
Пигмент
Pigment
Бўёқ тайёрлашда ишла-тиладиган ранг
Пластиклик
Пластичный
Plastic
Гилнинг сув билан ара-лаштирилган ҳолда ис-талган шаклга кела
олиш ва у шаклни
қотгандан сўнг ҳам сақлай олиш жиҳати.
Рута
Рута
Rue
Наққошликдаҳошияси-фатидақўлланадиганйўл.
Сир
Глазурь
Glaze
Иссиқ-совуққа чидамли, мустаҳкам, қаттиқ ҳамда ёрқин юзали силикатҳ шишадан иборат
безакли қатлам, глазур.
Сирлаш
Глазуровать
Glaze
Текис, ўймаёкишакл-доркерамикқоплама-ларгаюпқа (қалинлиги1-0,3 мм) сирбериб,
унипишириш.
Часпак
Часпак
Chaspak
Турли рангли ашёдан ишланган нақш
Таноб
Таноб
Tanob
Ислимий нақшда майда унсурларини (ғунча, барг ва бошқаларни) бирлаштирувчи ўзак.
Тароқ
Тарок
Comb
Наққошликда гул ичига тароқ шаклида берилла-диган чизиқлар қатори.
Тарҳ
План
Sketch
Бино режаси
Термик
Температура
Thermal
Иссиқ-совуқликка доир жиҳат.
Фаянс
Фаянс
Faience
Сувшимилиши 9-12% бўлганғоваклиоқжисмликерамикашё.
Замин
Фон
Ground
Асарда
асосий белги, тасвир ортидаги қисми, замини
Хаттойи
Хаттойи
Xattoyi
Эпиграфик (ёзувдан ибо-рат) нақш, безак
Чинни
Фарфор
Porcelain
Зич, эриган оқ жинсли керамик безак
Шликер
Шликер
Shliker
Қоплама учун тайёрлан-ган қоришма
Шобарг
Крубный листь
Shobarg
НаққошЖикдаги йирик барг
Эклектизм
Эклектизм
Eklektizm
Турли бадиий услубла-рни аралаштириш
Эмаль
Эмаль
Emal
Шаффоф бўлмаган, бў-ғиқ рангли сир
Янгилаш
Обновлять
Renewal
Йўқбўлибкетганбино-ниянгиданқуриш; бун-дайқурилмамоҳиятижиҳатиданёдгорликэмас;
мажмуаларнингқадимийсифатларинитиклашучунгинақўллашгарухсатэтили-шимумкин.
Ёдгорлик-нинг асл қисмларини қо-ириб қўйиш, бузилиш жараёнини тўхтатиб қўйиш.
Қоплама
Покрития
Cover
Безашмақсадидабиносиртигаўрнатиладигантахтачаёкибошқашаклдагиқобиқ.
127
Анастилоз
Анастилоз
Anastiloz
Таъмириашнинг
иккин-чи тури; ёдгорликнинг ажралиб ётган бўлагини ўз жойига ўрнатиб
қўйиш.
Архитектоника Архитектоника
Arxitektonika
Меъморий асарда иншо-отнинг конструктив ту-зилишини бадиян ифода этилиш жиҳати
Боша
Капитель
Other
Устуннинг тепа қисми
Вант
Вант
Vant
Темирарқон, уларёрда-мидаэгрисиртлиёпмаҳосилэтилади
Гумбаз
Купол
The dome
СиртиэгричизиқнингвертикалўқатрофидаайлантирЛшнатижасидахосилбўладигантомёнма.
Ёдгорлик
Памятник
Memorial
Қадимдапайдобўлиб, бизгачаетибкелганби-новаиншоотёкиулар-нингбўлаклари, мажму-
аларҳамдатарихийбоғ-лар; ёдгорликканафақаталоҳидабино,
балкилинингбадиийсифатиниочибберувчичаканақурилмаларҳамкиради.
Жисм
Тело
Flesh
Керамик маҳсулотлар-
нинг моддаси.
Консервация
Консервация
Conservation
Таъмирлаш
турининг биринчи, устувор усули
Косамон
Декоративная
полка
Bowl
Майда токчалар
Меҳроб
Мехраб
Altar
Қиблани кўрсатувчи токча; равоқ шаклида ишланган.
Махобатли
Монументал
Monumental
Улуғвор, катта.
Муқарнас
Муқарнас
Muqarnas
Равоқсимон косачалар-дан иборат ҳажмий безак
Мунаббат
Панно
Munabbat
Тўғри тўрбурчак ичидаги тугал нақш.
Нажжор
Плотник
Najjar
Ёғоч устаси.
Очма
Зондаж
Open
Археологик қазма тури
Пештоқ
Портал
Arch
Киравериш қурилмаси
Пигмент
Пигмент
The
pigment
Бўёқ тайёрлашда ишлатиладиган ранг
Қошиқ
Ложка
Spoon
Шифтлардаги ўйиқ ра-воқчалар қатори; нақш-ланган йўллами
бир- би-ридан ажратиб
туради.
Do'stlaringiz bilan baham: