Ӛзбекистан Республикасы жоқары ҳәм орта арнаўлы билим министрлиги Қарақалпақ мәмлекетлик университети

Суўық ҳалда профиллеў.
Бул усылда лист ямаса домалақ ҳалдағы полаттың прокат 
станларында формасы ӛзгерттириледи. Полат листлерден кесе-кесимине түрли формадағы 
ийилген профиллер жасалады. Арнаўлы тегислеўши станоклар жәрдеминде домалақ 
стерженлер суўық ҳалда профиллеп беккем полат арматуралар таярланады. 
Полат буйымлардың түрлери
 
Полаттан тең қапталлы ҳәм тең қапталлы болмаған мүйешлер профиллериниң кеңлиги 
20-250 мм ӛлшемлерде, швеллер бийиклиги 50-400 мм ҳәм профиллериниӊ кеңлиги 32-115 
мм ӛлшемлерде ислеп шығарылады. Әпиўайы қоставрлар бийиклиги 100-700 мм, кең 
профили түри 1000 мм ӛлшемлерде таярланады. (35.4-сүўрет). Домалақ полат темирбетон 
конструкциялар ушын арматура сыпатында, квадрат кесимли прокатланған полат ҳәм полоса 
полатлардан қурылыста түрли буйым, бӛлим ҳәм конструкциялар таярлаўда ислетиледи. 
Профилленген полат имарат ҳәм иншаат каркаслары, фермалары, тӛбе ушын балкалар, 
кӛпир қурылмалары ҳәм басқа буйым ҳәм конструкциялар таярлаўда ислетиледи. 
Прокатлаў усылында полат листлер тӛмендеги ӛлшемлерде ислеп шығарылады: ени 
600-3800 ҳәм қалыӊлығы 4-160 мм қалың полат лист; ени 600-1400 ҳәм қалыӊлығы 0,5-4 мм 
жуқа полат лист; ени 510-1500 ҳәм қалыӊлығы 0,5-2 мм лист қаңылтыр ҳәм басқалар. Лист 
қаңылтыр тийкарында гофрировкаланған ҳәм толқын тәризли буйымлар ҳәм жаўын-
шашынға шыдамлы цинкленген қаңылтыр листлер таярланады. 
Арнаўлы полат листларди кепсерлеп диаметри 50-1620 мм болған трубалар 
таярланады. Бул трубалар магистрал газ ҳәм нефт, суў ҳәм ыссы суў тәмийнаты 
системаларында ислетиледи. Полатдан жасалған шеге, болт, гайка, шайба, заклѐпка, шуруп, 
винт, скобалар, есик ҳәм терезе блоклары, тутқалар, санитария-техника кабиналарының 
бӛлимлери ҳәм басқалар таярланады. Қурылыс системасында полаттың еӊ кӛп 
ислетилетуғын тараўы темирбетон конструкциялар таярлаўда арматура сыпатында 
қолланылыўы есапланады 

---

236