Ózbekistan respublikasí joqarí HÁm orta arnawlí bilimlendiriw ministrligi

Mádeniyat. Pol`shadaǵı siyasiy-ekonomikalıq krizis mádeniyatqada tásir etpey qalmadı. Mádeniy ómirde barǵan sayın iezuitlardıń roli artıp bardı. Stanislav Konarskiy hám basqa aldıńǵı jamáát arbablarınıń jámiyetti reforma etiw barısındaǵı háreketleri ruuxanıy hám aqsuyeklerdiń qarsılıǵını ushıradı. Xukimran qatlam arasında diniy fanatizmniń ósiwi Pol`sha quramına kirgen basqa xalıqlar ústinen ekonomikalıq zulım menen birge diniy-mádeniy zulımnıńda ornatılıwına alıp keldi. XVIII-ásir II-yarımınan baslap mádeniyatta sezilerli joqarılaw juz berdi. Aldınǵı iezuitler ordeni basqarıwı astında bolǵan mektepler, orden tarqatılǵannan keyin 1773-jıldan baslap edukacion komissiya-evropadaǵı birinshi bilimlendiriw wázirligi quramına ótti. Usı komissiya 1773-1775-jılları bilimlendiriw xaqqında reformalardı ámelge asırıp, onı diniy tásirden azat etti, oǵan dun`yalıq xarakter berdi hám polyak tilin bilim beriw tili sıpatında ornattı. G.Kollontay tárepinen amelge asırılǵan Krakov universitetiniń reforması hám usı jóneliste boldı. Sociallıq pikirde adebiyatlarda hám sanaatta aǵartıwshılıq ideyası payda boldı. Polyak aǵartıwshıları shet el, eń dáslep francuz aǵartıwshılarınıń pikirleri pol`yak jámiyetiniń jaǵdayınan kelip shıǵıp en jaydırıw ideyasın ilgeri súrdi. Pol`sha mámleketiniń joq qılınıwı Evropadaǵı reakcion kúshlerdiń milliy-azatlıq háreketine qarsı gúrestiń bir basqıshı boldı. Pol`yak pomeshikleri Pol`shanıń ǵárezsizligin joǵaltıw esesine óz jerlerin saqlap qaldı. Pol`shanıń bóliniwi tiykarınan onı bóliwde qatnasqan 3 mámleket penen polyak iri feodalları ortasındaǵı kelisim jemisi edi. Bul akt polyak feodalları ushın revolyuciyadan saqlanıp qalıwdıń aqırǵı imkanı edi. Siyasiy hám milliy zulım uzaq dawam etti. Biraq polyak xalqı óz ǵárezsizligi ushın gúresti toqtatpadı.

Sorawlar:

1. 
   XVI a’sirde Rech` Pospalita ha’m onıń siyasiy awhali qanday edi?
   
2. 
   Rossiya ha’m Pol’sha ortasindag’i qaysi sha’rtnamag’a ko’re Pol’sha ma’mleketinde Rosiya protektorati ornatildi?
   
3. 
   Peterburgta Rossiya, Prussiya hám Avstriya ortasında konvenciyaǵa qol koyılıp, Pol`shanı birinshi bólisiw amelge asırıldı neshinshi jilda a’melge asirildi?
   
4. 
   Polyak ma’mleketshiliginin’ agrarlasiw processi qashan baslandi?
   
5. 
   Education komissiyasi Pol’shada neshinshi jillarda bilimlendiriw tarawinda reformalardi qabil etti?