‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

0 ‘smirlar,  qizlar  erkaklar  va  ayollar  uchun  asosiy  gimnas- 

tika.  Gimnastikaning xuddi  shu vositalami  o‘z  ichiga oladi, uyush- 

gan mashg‘ulot ko‘rinishida olib boriladi va odamning jismoniy va 

axloqiy-irodaviy  sifatlarining rivojlanishiga shuningdek,  unda hay- 

otiy zamr harakat mahorati va ko‘nikmalarining  shakllanishiga im- 

kon beradi.

SogMiqni saqlashga xizmat qiluvchi gimnastika shug‘ullanuv- 

chilar  organizmini  sogiomlashtirish  va  chiniqtirish  va  ish  qobili-

13

---

yatini  oshirishga  yo‘naltirilgan.  Jinsi,  yoshi,  sog‘lig‘i  jismoniy 

tayyorgarligidan  qat’iy  nazar  u  shug‘ullanuvchilaming  barcha 

kontingentlari  uchun qulaydir.  Sog‘liqni  saqlashga xizmat qiluvchi 

gimnastika mashg‘ulotlarining asosiy mazmuni umumrivojlantimv- 

chi va ba’zi bir amaliy mashqlar bilan uqalash muolajasini qabul qil- 

ish va suvda organizmni chiniqtirishni qo‘shib olib borish hisoblana- 

di.  Sogiiqni  saqlashga  xizmat  qiluvchi  gimnastika  mashg‘ulotlari 

ertalab, kunduzgi va kechqumn mustaqil ravishda (yakka holda) va 

o ‘qituvchi rahbarligida (gumh shaklida) o‘tkazilishi mumkin.

Atletik  gimnastika  keyingi  yillarda  yoshlar  o ‘rtasida juda  om- 

malashib  ketdi.  0 ‘zining  maqsadli  yo‘nalishi  bo‘yicha  u  sogiiqni 

saqlashga xizmat qiluvchi gimnastikaga yaqindir va kuchga toigan, 

bo‘rtma  muskullari  b o ig an   kelishgan  chiroyli  qaddi-qomatning 

shakllanishini  ta’minlaydi,  gavdani  tutishdagi  kamchiliklami 

to‘g‘irlaydi,  odamning  kuch,  egiluvchanlik,  epchillik  va  boshqa 

jismoniy  sifatlami  rivojlantiradi.  Atletik  gimnastikaning  asosiy 

vositalari  b o iib   og‘irlik  (gantel,  tosh,  metall  tayoqlar,  espander 

va  boshq.)  bilan  va  og‘irliksiz  umumrivojlantiruvchi  mashqlar 

hisoblanadi. Ogirlikpredmetlaridan foydalanish shug‘ullanuvchilar 

organizmiga  mashqlaming  ta’sir  jadalligini  oshiradi  va  jismoniy 

yuklamaning  oqilona  miqdorini  talab  qiladi.  Atletik  gimnastika 

mashg‘ulotlari  yakka  tartibda  va  gumhli  boiishi  mumkin.  Ular 

alohida  moddiy-texnik  sharoitlami  talab  qilmaydi  va  zalda,  ochiq 

havoda va uy sharoitlarida o‘tkazish mumkin emas.