‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

7.8. Irg‘itish va ilib olish

Bu guruh mashqlariga to‘plami (to‘ldirma, futbol) va gimnastika 

tayoqchasini irg‘itish va ilib olish hamda ikki vaundan ortiq to‘plami 

yoki qandaydir boshqa buyumlami irg‘itish va ilib olishlami kiritish 

mumkin.

Quyidagilar katta to‘plami  (shu jumladan,  to‘ldirma to‘plarini) 

irg‘itish  va ilib  olish mashqlariga misol bo‘la  oladi;  to‘pni  pastdan 

irg‘itish, bosh orqasidan irg‘itish, ikki qo‘l bilan ko‘krakdan irg‘itish, 

shuning  o‘zini  bir  qo‘l  bilan  bajarish,  to‘pni  yelkadan  bir  qo‘llab 

va  ikki  qo‘llab  irg‘itish,  yelka  orqasidan  bir  qo‘llab  tashlangan 

to‘pni  ikki qo‘llab ilib  olish,  to‘pni  o ‘z  oldida yoki yon tomonlama

114

---

ilib  olish,  to‘pni  bosh  ustida,  orqada  uni  aylanib  ilib  olish,  to‘pni 

to‘piqlar bilan qisib olib yuqoriga irg‘itish.

Gimnastika  tayoqchasini  irg‘itish  va  ilib  olish  -   gorizonatal 

vertikal  va  engashgan  holatlarda,  irg‘itishdan  shuningdek,  uni 

havoda  uzinasiga  joylashgan  o ‘q  va  ko‘ndalang  o ‘q  atrofida 

aylanadigan qilib tashlashdan va bir qo‘l yoki ikki qo‘l bilan har xil 

ushlash usullari bilan ilib olishdan iboratdir.

Oshirib otish. Bu guruhga xos mashqlardan biri katta rezina yoki 

to‘ldirma to‘plami bir-biriga oshirib otish.

Yuqorida bayon qilingan mashqlardan tashqari bir-biriga oshirib 

otadigan  quyidagi  mashqlar  ham  qo‘llaniladi,  to‘pni  bir  qo‘1  bilan 

yonboshdan siltab uloqtirish; oyoqlami kerib oldinga engashib turib, 

to‘pni  boshdan  oshirib  orqaga  otish;  to‘pni  oyoqlar  bilan  orqaga 

otish, to‘pni oyoqlar bilan oldinga-yuqoriga uloqtirish.