‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

(Ibn Arabshoh)
Tayanch tushunchalar
tub sifat, yasama sifat, old qo‘shim cha, sifat yasovchi qo‘shimchalar 
sinonimiyasi.
319

---

25-DARS.
SO N VA U N IN G USLUBIY
XUSUSIYATLARI
Darsning maqsadi: 
son va uning uslubiy xususiyatlari b o ‘yicha 
talabalarda bilim hamda ko‘nikma hosil qilish.
foydalanganingizni ayting.
2-topshiriq.
Bir soniga 
-ta, -tadan, -inchi
qo‘shimchalarini 
qo'shing va ularning m a’nolarini tushuntiring.
Sanaluvchi predmetlaming miqdorini, son-sanog‘ini, tartibini
T 
bildirgan so‘z turkumlari son deyiladi. 
Sonlar necha?, qancha, 
nechta?, nechanchi?, qancha? so‘roqlariga javob bo‘ladi. Masalan, 
o‘n, ikki, besh; o‘nta kitob, o'ninchi sinf, o‘ntadan olma, uchala 
kishi kabi.
H o zirg i o ‘zbek tilid a p red m etn in g m iq d o rin i, so n -sa n o g ‘ini 
ifodalash uchun k o‘proq yigirma uchta sondan foydalaniladi. Bulardan 
to ‘qqiztasi birlik sonlar: 
bir, ikki, uch, to'rt, besh, olti, yetti, sakkiz,
t o ‘qqiz;
to ‘qqiztasi o ‘nlik sonlar: 
o ‘n, yigirma, o ‘ttiz, qirq, ellik, oltmish,
yetmish, sakson, t o ‘qson\
beshtasi yuzlik, minglik va yuqori sonlarni 
bildiradi: 
yuz, ming, million, milliard.
Bu sonlarning barchasi m iqdorga 
egalik m a ’nosini ifodalovchilar sifatida 
«nol»
ga zidlanadi. N ol son 
miqdorga ega emaslikni bildiradi. Qolgan sonlar birlik sonlarning o ‘nlik 
songa q o ‘shiluvidan 
( o ‘n bir, yigirma besh, t o ‘qson to'qqiz),
shuningdek, 
yuzlik va o ‘ndan yuqori son oldidan birlik, o ‘nlik sonlarning keltirili- 
shidan