‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

2-topsh iriq.
Q o ‘shtirnoqning ishlatilish o 'rinlariga m isollar 
keltiring va izohlang.
Tireni amaliyotga rus yozuvchisi 
N .M . 
Karamzin 
(XVIII 
asr) kiritgan. 
U
0‘zbek yozuvida 
XIX 
asrning 70-yillaridan boshlab ishlatila boshlangan. 
Tire quyidagi o‘rinlarda ishlatiladi:
1. Dialoglardagi har bir gapning boshida.
— 
A m aki, o'ylab gapiryapsizm i? Qancha y o ‘l yurib kelganim izni
bilasizmi?
— Bilmayman. Qayerdan kelganingizning menga farqi yo ‘q.
— Siz tabibmisiz o ‘zi?
— 
O d a m la r shunaqa deyish adi. Olloh istasa, men b ir vositach i
bo ‘laman-u, dardmandga shifo yetadi. Bo ‘Imasa yo ‘q.
— Nima mening oshnamni davolashni Xudoyingiz istamayotibdimi? —
dedi Kesakpolvon g'ijinib.
— Olloh bir meniki emas, barchamizniki,
— 
dedi chol ovozini bir parda
ко ‘tarib. — Siz nomusulmon odamga о ‘xshab so ‘zlar ekansiz. (T. Malik)
2.
Bog‘lamasiz qo‘llangan ot kesim bilan ega orasida.
Til — millatning qalbi. Yer
— 
don, dehqon
— 
xazinabon. Mehnating —
boyliging.
103

---

3. Uyushiq bo‘laklardan keyin kelgan umumlashtiruvchi so‘zdan oldin. 
0 ‘zbek, qirg'iz, qozoq, turkman, tojik
— 
barchamiz bitta yurtning
farzandlarimiz.
4. M uallif gapi bilan ko'chirm a gap orasida.
«O ddiylik axloqiy barkamollikning bosh shartidir», deb yozgan edi
L.N. Tolstoy.
5. M a’lumot mazmunidagi asosiy gapdan so‘ng tartib bilan sanalgan 
har bir gap boshida.