‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

305-mashq. 
Ko'chiring. F e ’llarni ajratib, maylini ham da zam onini 
aniqlang.
— Saroy ahli uch toifaga bo'linadi, — dedi 0 ‘gdilmish. — Birinchisi — 
sendan ulug‘lar, ularni ulug‘lab, so‘zlarini qadrla.
— D onolar bek haqida juda yaxshi deyishgan:
Kichikka ulug'Iik ulug‘dan bo'lar,
Ulug'ga egilsa, kichik qut olar.
U lug‘lar so‘zin tut, yumush qil, yugur,
Ulug‘ so‘zin tutsang, tilak tez kelur.
Bulardan b o ‘lagi sening tengdoshlaring. Ularni o ‘zingdan uzoqlash- 
tirsang yov, yaqinlashtirsang qadrdon do ‘st bo‘lishadi. Oxirgisi — sendan 
kichiklar. Barcha achchiq-chuchuk ular bilan bo‘ladi. Ular ishini o‘rinlatsa, 
taqdirlash, gunoh qilsa, tartibga chaqirish lozim. Yoshlarni bekor, behuda 
qo'ymaslik, ishlarini so‘rab-surishtirib turish shart. Ularni mensimay 
qo ‘yish xayolingga kelmasin. Ularga aytiladigan so‘zlaringni tiyib tur. 
Q o‘ldoshlaring qaysi yo‘lni tutsa, sen ham o ‘shanday qilgan, toki ular
356

---

bundan sevinch topishsin. 0 ‘zingga tenglami yaqin tut. Tengdosh tengdosh 
uchun — ko‘rk. Yomon fe’l-atvor egalarini zinhor yaqin tutmagin.
D o ‘stlik, yaqinlik 2 xil bo'ladi: biri ezgu niyatlar tufayli yuzaga 
kelsa, boshqa bir d o ‘st!ik shaxsiy m anfaatlarni deb bo'ladi. O 'z nafini 
o'ylab qilingan do'stlikka juda tez soya tushadi. D o'st kishining shunday 
hikmatli gapi mavjud:
— 
D o'stni foyda-zarar ichida sinash kerak. Sen do'st bo'lish uchun 
oyoq qo'ysang, o'zingni mahkam tut. D o'stning haqiqiy dilini bilmoqchi 
bo'lsang, sinash uchun unga tilingda g'azab qilib yoki yuzingni tund, 
ya’ni qovog'ingni solib ko'r.
D o'stning senga qanchalik m uhabbati borligini bilm oqchi bo'lsang, 
uning eng yaxshi ko'rgan narsasini so'ra, shunda ham m a 
Jiarsa 
ayon bo'ladi. 
Shu ikkalasidan keyin ham u qovog'ini solmasa, bunday do'stni boshga 
ko'tarish, shirin jon bilan barobar tutish kerak.