‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

237-mashq.
Ot so'z turkumiga oid so'zlarni toping va ularni izohlang.
H A D IS N A M U N A L A R ID A N
R ahm li va mehribon Tangri nomi bilan
Rasululloh alayhissalom aytadilar:
Ilmni o'rganib, so'ng uni boshqalarga o'rgatmaslik go'yoki m ol-u 
dunyoni yig'ib, uni sarf qilmay, ko'm ib qo'yish bilan barobardir.
* * *
Qaysi bir xalqning ichida jinoyat va gunoh ish qiluvchilardan ko'ra 
qilm aydiganlar k o 'p va kuchli b o 'la turib ularni tiyib qo'ym asalar 
Tangrining ofati hammalariga barobar bo'ladi.
* * *
Inson farzandi yaratilganda yonida o'lim ning 99 sababi ham birga 
yaratiladi. Agar u shu o'lim lardan xalos topib yashasagina, unga qarilik 
nasib etadi.
* * *
Odamlar bilan murosa-yu madorada bo'lish ham sadaqa hisoblanur.
G archi o'zlaringiz amal qilmasangiz-da, odamlarga amri m a’ruf 
qilaveringlar va garchi o'zlaringiz saqlanmasangiz-da, yom on ishlardan 
boshqalarni qaytaraveringlar.
* * *
Foydali ilmlarni o'rgatuvchi odamning gunohi kechirilishini so'rab, 
har bir narsa, hatto dengizdagi baliqlar ham istig'for aytadilar.
296

---

* * *
Bem om i ko‘rgani borganda uning peshanasiga qo ‘lni qo ‘yib hol- 
ahvol so ‘rash barkam ol ziyorat hisoblanadi. Q o ‘l berib k o ‘rishib 
salomlashish mukammal bo‘ladi.
238-m ashq.
Franklinning dono fikrlarini o ‘qing. Otlaming uslubiy 
xossalariga diqqat qiling.
— Ishingni qamchila, toki ish seni qamchilay boshlamasin.
— Q unt — omadning onasi.
— Yerga engashganning qom ati oliftaning bo‘yidan balandroq.
— Q o'shnining uyidan o ‘z vaqtida ket, to u sendan bezib ketmasin.
— Qarzini o‘z vaqtida qaytaradigan kishi — boshqalarning hamyoniga 
xo‘jayindir.
— Qabrga kirganda to ‘yib uxlab olarsan.
— Erta turib, erta yotish — sog‘lom, boy va dono qilur.
— Bitta bugun ikkita ertagi kunni bosadi.
— K o ‘proq rohat topay desang, undan nariroq qoch.
— Eng yaxshi xizmatkoring bo'lishini istaysanmi? U nda o'zingga 
o ‘zing xizmat qil.
— Oz-oz tejalib, katta-katta sarmoya hosil bo‘lur.
— Bitta o ‘choqqa o ‘tin g‘am lashdan ko‘ra ikkita o ‘choq qurish 
yengilroq.
— Dastlabki maylni yengish undan keyin keladiganlarini qondi- 
rishdan osonroq.
— Nafsing bilan m aslahat qilishdan aw al hamyoning bilan kengash.
— Ishlaydigan kalit doim yaraqlab turadi.
— Barcha bilan xushmuom ala, ko‘pchilik bilan dilkash va ayrimlar 
bilan apoq-chapoq bo‘l.
— Yalqovlik — xuddi zang: ishlab to ‘zganga qaraganda tezroq 
yem iradi.
— Bahona izlaydigan ustaning usta ekani shubhali.
297

---

— Ishni nazorat qilmaslik — ishchilarga hamyonni ochib qo ‘yishday
gap.
— Uch marta ko‘chish bitta yong‘in bilan teng.
— Arraning qipig'i mayda, am m o chinorni qulatadi.
— Hayitgacha qarz olsang, ertaga hayit deyaver.
— Maslahat berish m um kin-u, g‘ayrat berib bo'lmaydi.
1.