‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

0 ‘ylang: 
Kiritmalar nutqimizda nima uchun kerak?
Tayanch tushunchalar: 
kiritmalar, kiritmalarda tinish belgilarining 
ishlatilishi.
Berilgan maqolning m a’nosini izohlang, o ‘zaro fikrlashing. Nutqingizda 
kiritmalardan ham foydalaning.
Ajralganni ayiq yer,
Bo ‘linganni bo ‘ri yer.
152-mashq. Ko‘chiring. Kiritmalarni aniqlang. Ohang va tinish belgi-
larini izohlab bering.
1. K o‘zlari bo‘taloqning ko'zlariday javdirab turgan bu yosh, hurkak 
malakni (uning ismi ham jismiga m onand — Qorako‘z begim edi!) amirga 
Buxoro hokimi Alp Tegin in’om qilib yuborgan. 2. M ana, bir oydan 
oshdi, G ‘aznadan maxfiy elchi Abulvafo Sariq kelib, Ibn Sino hazratlarini 
topolmay noumid qaytib ketdi hamki, amir har on, har daqiqa G ‘aznadan 
sovuq xabar kutib (gunohkor bandangni o ‘zing kechirgaysen, Xudovandi 
karim!) betoqat bo‘ladi, kechalari mijja qoqmay chiqadi. 3. Sarpardaning 
chap tom onida, baland qilib to ‘shalgan oq kigizlar ustida... boshiga qora 
telpak, egniga uzun qora jun chakmon kiygan bir odam... (Yo rab! — bu 
odam Sulton M ahmud G ‘aznaviy edi!) uzala tushib yotardi! 4. M irzajon 
aka (bizda birovni o ‘ta hurm at qilsang, yosh bo‘lsa ham aka deymiz, men 
ham u kishini aka degim keladi)... muloyim kulimsirab qo'ydi. 5. Shundan 
keyin Saltanatni o ‘ninchi sinfni bitiruvchilar kechasida (bu to ‘yga odat- 
dagiday hammamiz yig‘ilgan edik) ko‘rdim. (0 . 
Yoqubov)
153-mashq. «Milliy urf-odatlarimiz» mavzusida kichik matn tuzing.
Unda kirish so‘z, kirish birikma, shuningdek, kiritmalardan foydalaning.
26-DARS. 
GAPNING IFODA MAQSADIGA KO‘RA
TURLARI. DARAK GAPLAR VA ULARNING
USLUBIY XUSUSIYATLARI
Darsning maqsadi: talabalargci gapning ifoda maqsadiga ко ‘ra turlari
haqida umumiy та ’lumot berish. Nutqda darak gaplardan foydalanish
ко ‘nikmasini shakllantirish.