‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

ki
qismlarga ajratib 
bo'lmaydi, chunki 
tulki
va 
eski
so'zlari, 
tul—«beva», es—«aql», «xotira»
so'zlari bilan mazmuniy bog'lanmaydi.
Yetakchi morfemalarga qo‘shilib, yangi so ‘z hosil qilmaydigan, so ‘z-
ning turli xil shakllarini vujudga keltiradigan morfemalar shakl yasovchi
morfemalar deyiladi. 
M a s a la n , 
yaxshigina, Zamiraxon, ukam ni
 v a h .k .
Yuqorida qora harflar bilan berilgan m orfem alar shakl yasovchi 
morfema]ardir. Shakl yasovchi morfemalar sintaktik munosabatni bildirish- 
bildirmasligiga ko'ra ikki guruhga bo'linadi:
1. Sintaktik munosabat bildirmaydigan morfemalar. Bunday morfema­
lar lug'aviy shakl yasovchi m orfemalar sanaladi.
2. Sintaktik munosabat bildiradigan morfemalar. Bunday morfemalar 
sintaktik shakl yasovchi m orfemalar hisoblanadi.
0 ‘qigach
so'zidagi 
-gach
morfemasi 
o ‘q i
so'ziga qo'shilib, undan yangi 
so'z ham yasamaydi, bu so'zni boshqa so'zga bog'lash uchun ham xizmat 
qilmaydi. Shuning uchun u lug'aviy shakl yasovchi morfemadir.
Yetakchi morfemaga qo'shilib, undan yangi so ‘z yasamaydigan va o ‘zi
qo‘shilgan so ‘zni boshqasiga bogMash uchun xizmat qilmaydigan shakl
yasovchi morfemalarga lug‘aviy shakl yasovchi morfemalar deyiladi.
K itobim , kitobni
so 'z la rid a kitob so'ziga q o 'sh ilg an
-im
va -
ni
morfemalari o'zi qo'shilgan so'zni boshqa so'zga bog'lash uchun xizmat 
qiladi.
S o ‘zga qo‘shilib, uni m a’lum morfologik shaklini k o‘rsatuvchi va
boshqa so ‘zga bog'lash uchun xizmat qiluvchi shakl yasovchi morfema­
larga sintaktik shakl yasovchi morfemalar deyiladi.
Egalik, kelishik, shaxs-son m orfem alari sintaktik shakl yasovchi 
morfemalar tarkibiga kiradi.