‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi q. S. Abdurashidov, B. A. Hobilov

konstruksiyaning yuk ko'tarish qobiliyatini oshiradigan yangi, samarali
konstruktiv shakllami qo'llash, optimal loyihalash usullarini joriy etish
orqali erishiladi. Sanab o ‘tilgan tadbirlar to ‘liq amalga oshirilsa,
konstruksiyalarda metall sarfini 25-35%ga kamaytirib, tan narxini 15-25%
ga arzonlashtirish imkoniyati yaratiladi. Ayni bir paytda mustahkamligi
yuqori boMgan materiallarning qo'llanilishi hamda loyihalashtirishning
optimal usullaridan foydalanish kabi ishlar, inshootning hisoblash sxemasini
oydinlashtirish kabi ishlar bilan uyg'unlikda olib borilmasa, inshoot
konstruksiyalarining chidamliligi va umrboqiyligini oshirib boMmaydi.
Masalan, kam legirlangan o'ta mustahkam poMat listlardan loyihalashtirilgan
konstruksiyalarda plastiklik xususiyatining ozligi va deformasiyalanishdagi
o'ziga xos tomonlarini chetlab o ‘tish hamda bu sinfdagi poMatning
kuchlanishlar kontsentratsiyalangan zonalarda yemirilishini hisobga olmaslik,
odatda konstruksiyaning o‘ta mo'rt holatda buzilish ehtimolini kuchaytiradi.
Shuning uchun konstruksiyalarga sarflanadigan materiallarni tejashga
qaratilgan tadbirlar, ular bilan parallel ravishda hisoblash sxemalarini yanada
aniqlashtirib, konstruksiyalami tayyorlash texnologiyasini takomil-
lashtirgandagina samarali natijaga erishish mumkin.
Loyihalanayotgan konstruksiyaning hisoblash sxemasini aniqlashtirish,
ya’ni hisoblash modelini asl holatga maksimal darajada yaqinlashtirish,
bizga ma’lumki, konstruksiyalaming haqiqiy ishini tajribaviy sinash orqali
amalga oshiriladi. Tajriba natijalari konstruksiyaning real fizik holati haqida
toMa tasawur hosil qilish imkonini beradi, bu esa o ‘z navbatida hisoblash
sxemasini tanlashda yoM qo'yiladigan soddalashtirishlaming asosli boMishini