‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi q. S. Abdurashidov, B. A. Hobilov

h osil bo'lgan tayanch reaksiyalari. Bulam i e ’tiborga olsak, (1 0 .1 ) va (10.2)
tenglamalaridan quyidagi burchaklar topiladi:
cpx
= 
CMX
/ 
3EI + I M 2
/ 
6 EI
+ 
Ax I EI + y/;
1 
(p2
= - Ш , / 
6 E I - CM2
/
3EI - А /
/ 
EI
+ 
y / \
(10'3)
Mazkur balkaga, y a ’ni egiluvchan steijenga m os keladigan elektr zanjiri
10.2-rasm , d da tasvirlangan. Bu yerda quyidagi belgilashlar qabul qilingan:
e ,, e 2, e0 — doim iy tok m anbaidagi kuchlanishlar; R p R 2, R 3 — om
qarshiliklari; I, va I2 
— 
chap va o 'n g konturdagi elektr toklari; 
V, 
va 
V 2 — 
chap va o'ng konturdagi kuchlanishlar.
Kirxgofning ikkinchi qonuniga binoan kuclilanishlar quyidagi ifodalardan
aniqlanadi:
V 1 
= (R , + R3) I 1 + R 3 I2 + e 1 + e 0; 
(10.4)
V, = - R 3I, - (R 2 + R3) I2 - e 2 + e 0.
(10.3) va (10.4) tenglam alarni taqqoslab, ularning tuzilishi bir xil
162

---

ekanligini payqash qiyin emas. Agar elektr zanjir
R, + R 3 = f  / 3E,; R, = f / 6 E I ;
R 2 + R3= f / 3EI;
e, = A / / EI; 
e 2 = A / / EI; 
e 0 = у/.
shartni qanoatlantirsa, u holda I, va I, toklar, V, va V, kuchlanishlarni
bevosita o'lchash yo'li bilan egiluvchan balkadagi M , va M , m om entlar,
va ф7 burilish burchaklarini aniqlash m um kin bo'lar edi. Biroq elektr
zanjirdan iborat m odelni tuzishda masshtab koeffitsientlaridan foydalanilsa