1. Professional bilimdonlik — o ‘zi boshqarayotgan soha faoliyatini
m u k am m al y o 'lg a quyish u c h u n o ‘s h a fao liy at borasid a t o 'l a
m a’lum otlar, bilim va malakalarga ega boMishlikdir.
2. Uslubiy bilimdonlik — bilgan n arsalari, shaxsiy m alaka va
ko‘nikm alari, tu rli loyihalar xususidagi m a ’lum otlar, to psh iriqlam i
tez, to ‘g‘ri va tushunarli tarzda xodim larga etkaza olish qobiliyati.
3. Ijtimoiy psixologik bilimdonlik — o d am iar bilan ishlash, u la r
bilan til to p ish a olish, jam oani uyushtira olish, uni yaxshi ishlashga
safarbar qila olish, o ‘zidagi liderlik sifatlarini to ‘la nam oyon eta bilish
qobiliyati. Bu tu sh u n c h a k o ‘p in c h a
,Jcommunikativ b ilim donliku
tushunchasi bilan sinonim sifatida ham ishlatiladi.
50-chi yillardan boshlab o ‘tkazilgan tadqiqotlarda har q a n d a y
faoliyatda h am muvaffaqiyatni ta ’m inlovchi sifatlaming yuzlab xillari
aniqlandi. Lekin ulam i um um lashtirilganda, 5% sifatlaigina b a rc h a
tadqiqotlarda m uh im , deb e ’tiro f etildi. U lam ing orasida eng k o ‘p
m arta takrorlanganlari:
a) intellekt (odamning murakkab va mavhum
muammolarni echa olish qobiliyati, u o *ta yuqori bo ‘Imasligi, aksincha,
o \rtachadan yuqori bo 7
ishi kerakligi e \îirof etildi); b) tashabbuskorlik
(yangicha ishlash va harakatlarga ehtiyojni anglash qobiliyati va shunga
mos motivlar) kiradi.
9.5. R ah b ar va xodimlar o ‘rtasid ag i o ‘zaro shaxslararo
m unosabatlar psixologiyasi
Boshqaruv nazariyasi va m etodologiyasida rahbaming m uom alasi
eng asosiy kategoriyalardan biri hisoblanadi. Muomalaning eng m u h im
tarkibiy qismi — muloqotdir. Boshqaruv jarayonida muomala o ‘z ichiga
hamkorlik faoliyatini asos qilib oladi. Bu jarayonda til va nutq asosiy q u ro l
hisoblanadi. Rahbar bilan q o ‘l ostidagi shaxs yuridik jihatdan t o ‘g ‘ri
rasmiy m uloqot qilsagina, faoliyatda sam ara bo‘lishi mumkin. R asm iy
muloqot jarayonida rahbar etakchi subyekt hisoblanadi, shuning u c h u n
ham rahbaming axloqiy sifatlariga va q o ‘l ostidagi shaxslar bilan bo‘Iadigan
m uom alasiga k atta talablar q o ‘yiladi. R ah bar boshqaruvda b a rc h a
tabaqadagi shaxslar bilan munosabat o ‘m atadi. Muomala jarayonida ikkala
subyekt ham umuminsoniy va milliy axloq normalarini o ‘zlashtirib b oradi.
Xodim m uomala odobini asosan rahbar timsolida anglab oladi. Rahbam ing
muomalasi h am bugungi kunda psixologik-pedagogik adabiyotlarda qayd
etilganidek,
Do'stlaringiz bilan baham: