Ўзбекист онда з амонавий интенсив о

4. мулчалаш
Суғориш чекланган туманларда баҳорда 
ўтқазилган дарахтлар танаси атрофига 70–80 см 
кенгликда компост ёки 10–15 см қалинликда қуриқ 
хашакдан ёки сомондан мулча ёпилади. Бу тупроқ 
намини сақлайди, кўчатларнинг тутиши учун қулай 
шароит яратади, тупроқ эррозиясини камайтириб, 
тупроқ аэрациясини яхшилайди ва бегона ўтларнинг 
ўсишини олдини олади ҳамда чиригандан кейин 
тупроқни органик моддаларга бойитади. 
Мулча тупроқни қуриб қолишидан сақлайди ва 
натижада сув ерга чуқурроқ сингади. Мулча таги-
даги ҳарорат шудгор қилинган ерга қараганда ёзда 
салқинроқ, қишда эса иссиқроқ бўлади, бундан 
ташқари, мулча тагида тупроқ микроорганизмла-
ри ва тупроқни ғовак қилиб қўядиган чувалчанглар 
тезроқ кўпаяди. Мулча бегона ўтларни ўстирмайди, 
Расм-212. Дарахтларнинг пайванд қилинган жойлари чуқур экилган. Уланган жойнинг тепасидан кучли илдизлар ўсиб чиққан. 
Пайвандуст илдиз отиб ўсганда дарахтлар ёввойи дарахтлар каби жуда кучли ўсади ва ҳосили кескин камаяди. Шундай ҳолат 
бўлганда илдизларни очиб кесиш керак. 
Расм-213. Нурларни қайтарувчи мато мева-
лар рангланишини яхшилайди. 

---

X. Олма дарахтларини ўстириш
113
Расм-214. Бегона ўтларни гербицид ёрдамида ўлдириб, улардан мулча сифатида фойдаланиш мумкин. 
Расм-215. Мулчалаш учун сомон ёки турли матолардан фойдаланиш ҳам мумкин. 
чириб кетиб, тупроқни органик моддаларга бойи-
тади. Мулча тагидаги буғланиш камроқ бўлганлиги 
учун зарарли тузлар ер устки қаватларига чиқмайди. 
Шунинг учун шўрланган ерларда боғ барпо қилишда 
мулчанинг аҳамияти каттадир. Мулчаланган боғлар 
камроқ суғорилади. Шағал тошли ерларни ва Тош-
кент вилоятидаги боғларни вегетация даврида 
суғориш сонини мулчаланган жойларда сезилар-
ли камайтириш имконияти мавжуд. Мулчалаш 
қимматга тушадиган сермеҳнат иш. Уни бирин-
чи галда ёш боғларда, кўчатзорларда ва лалми 
боғларда қўллаш тавсия этилади.