Ўзбекист онда з амонавий интенсив о

3-жадвал. сийраклатувчи ва каллакловчи кесиш усулларининг олма дарахтларига кўрсатадиган таъсири. 
таъсир доираси
сийраклатувчи кесиш
каллакловчи кесиш
Учки ҳукмронлик
Қолган ўсишга таъсири кам
Учки қисм кетиб, қолган куртаклар ўсишни 
бошлайди
Новдалар шаклланиши
Бир нечта вегетатив новдалар
Новдалар сони ва узунлиги ошади
Мева куртаклар шаклланиши
Ошади
Камаяди
Дарахт шакли
Таъсири кам
Таъсири кучли, мисол учун — дарахт асосий 
ўқини кесиш
Дарахт ўсиш тарзи
Табиий баланд ва ёйилган
Ихчам ва юқорига қараган
Ҳосилдорлик
Таъсири кам
Сезиларли даражада камаяди
Углевод захиралари
Таъсири кам
Кескин камаяди
Озуқавий элементлар
Таъсири кам
Кальций, магний камаяди,
азот миқдори кўпаяди
Кесилган жой атрофида
Бир нечта новдалар
ривожланади
Кўплаб новдалар ривожланади

---

Ўзбекистонда замонавий интенсив олма боғлари
48
кечиктирилган қисқартириб кесиш:
▪
Новдаларда кўпроқ куртаклар янги новдаларга 
айланади. 
▪
«Яланғоч» шох пайдо бўлишининг олдини ола-
ди (айниқса, олма ва нокда). 
▪
Кучли шохни мевали шохга айлантиради. 
▪
Шохларни мустаҳкамлигини таъминлайди (ол-
маларни қуёш уришидан сақлайди). 
▪
Меваларни дарахт лидерига яқинроқ жойдан 
ривожланишига олиб келади. 
▪
Бу кесиш турли вақтларда амалга оширилиши мум-
кин. Кечиктириб кесишнинг энг эрта вақти — «яшил 
конус»; кечки вақти эса гуллашдан 2 ҳафтадан 
сўнг (расмларга қаранг). Агар олма дарахти тепа 
қисмида жуда кучли новдалар ҳар йили пайдо 
бўлса, кечиктириб кесишни июннинг бошигача 
(бошқача қилиб айтганда, новдалар 10–12 та барг 
пайдо қилган вақтгача) кечиктириш мумкин. 
▪
Бу кесиш қанчалик кечиктирилса, шунча 
кўп новда пайдо бўлади ва улар қисқароқ 
бўлади. 
▪
Новда қанчалик кучли бўлса шунча яхши нати-
жа бўлади. 
▪
Кесилган жойдан 45 см гача бўлган масофада 
новдалар пайдо бўлади. 
▪
Кесилаётган вақтда новдалар қалинлиги ками-
да қалам қалинлигига тенг бўлиши керак. 
Кечиктириб кесиш дарахт ўсишини сустлаштира-
ди. Қанчалик кечиктириб кесилса дарахт шунчалик 
кучсизланади. Қайси вақтда кесиш дарахтнинг ўсиш 
кучига боғлиқ. Агар олма дарахтида ўсиш ўртача 
бўлса, эрта кечиктириб кесиш керак, аксинча кучли 
бўлса, кечроқ кечиктириб кесиш мумкин.