130
Ўзбекистонда замонавий интенсив олма боғлари
I
даромад
1 йил
2 йил
3 йил
4 йил
5 йил
9
Чанглатиш
0
0
100 000
100 000
100 000
10
Бошқа харажатлар
500 000
500 000
500 000
500 000
500 000
2. 5. Терим харажатлари
200 000
6 500 000
7 800 000
11 100 000
13 400 000
1
Қўл меҳнати (теримга)
0
1 000 000
2 000 000
3 000 000
4 000 000
2
Қути (яшик)
0,000 UZS / кг
0
5 000 000
5 000 000
7 000 000
8 000 000
3
Транспорт
0,000 UZS / қути
(яшик)
0
300 000
600 000
900 000
1 200 000
4
Бошқа харажатлар
200 000
200 000
200 000
200 000
200 000
жами ўзгарувчан харажатлар
163 700 000
22 700 000
26 650 000
31 100 000
33 800 000
III
Ўзгармас харажатлар
1
Солиқлар
0
0
0
0
0
2
Механизация ва
ускуналар амор-
тизацияси (20%)
0
0
0
0
0
3
Бошқа харажатлар
500 000
500 000
500 000
500 000
500 000
IV
жами ўзгармас харажатлар
500 000
500 000
500 000
500 000
500 000
V
жами харажатлар
164 200 000
23 200 000
27 150 000
31 600 000
34 300 000
VI
сарфланадиган
маблағ/соф фойда
-164 200 000
1 800 000
22 850 000
43 400 000
65 700 000
Интенсив боғни ташкил қилишдан
аввал бир
неча саволларга жавоб топиб, кейин ишни бош-
лаш керак:
1. Яратилган боғдаги меваларни қаерга со-
тишни ўйлаб кўриб, яъни уни ички бозорда, экс-
порт орқали ташқи бозорда, қайта ишлашга реа-
лизация қилинишини ҳисобга олган ҳолда нав
танлаш зарур.
2. Боғнинг географик ўрнидан келиб чиқиб (жой-
нинг иқлим шароити, яъни тоғ олди, текислик ёки
чўл зонасими) нав танлаш керак.
3. Боғ ташкил этишда ўрнатиладиган симбағаз
(шпалер) лар узунлиги 5 метрдан кам бўлмаган
узунликда бўлиши керак. Бу ерда ҳам нархлар-
нинг республика бўйича ўртачасини олиш керак.
Симбағаз (шпалер) нинг мустаҳкамлигига қараб,
1 гектарга сарфланадиган симбағаз (шпалер) лар
сони турлича бўлиши мумкин.
4. Симбағаз (шпалер) ларга тортиладиган сим-
ларни заводдан тўғридан-тўғри сотиб олинадиган
бўлса, нархлар деярли бир хил.
5. Суғориш
тизимида, аввало, ҳар бир гектар-
га сафрланадиган томчилаб суғориш шланглари
миқдори бир хилда бўлади. Фақат бу ерда турли
ишлаб чиқарувчиларнинг нархларида фарқ бор.
Шунингдек, агарда босимни назорат қилувчи шлан-
глар бўлса, булар ҳам бир оз қимматроқ бўлади.
6. Магистрал шланглар, насос станцияси учун ха-
ражатлар, турли дори-дармонларни аралаштирувчи
идишлар, ҳовузлар, қудуқларга қилинадиган хара-
жатлар суммаси ташкил қилинаётган боғ қанчалик
катта бўлса, шунчалик арзон бўлади (Лекин шуни
айтиб ўтиш керакки, бу пунктда санаб ўтилганлар
узоқ муддатли сармоя ҳисоблангани учун меванинг
таннарх баҳосига секин-аста кириб боради).
7. Боғ ташкил қилишда ҳозирги
кундаги ишчиларга
бўлган талабни ҳам ҳисобга олиш керак. Ҳар бир ишчи-
га 1 ой давомида 400 000 сўм ойлик тўланадиган бўлса,
бундан ташқари, бу ишчи учун корхона томонидан
давлатга ягона ижтимоий тўлов учун ҳар ойда камида
65 240 сўм тўлайди. Бир йилда ишчи 10 ой ишлайдиган
бўлса, бу сумма ҳам 5 000 000 сўм атрофида бўлади.
8. Озуқа ва кимёвий ҳимоя қилиш эса боғнинг
яшил барг сатҳи катталашиши ва ҳосилга кирган-
дан сўнг ўсиб боради. Бу тахминан 1-йил 2 500 000–
3 000 000 сўм ва кейинги йилларда бу деярли 1,5–2
баробарга ўсади.
9. Техника таъминоти, яъни трактор ва ускуналар
мавжуд бўлмаса, у ҳолда ташқаридан ёлланади.
Бунда ер ҳайдаш, молалаб текислашга ҳозирда 1
гектар учун – 500 000 сўм сафрланади. 1 гектарга 1
марта кимёвий ишлов бериш учун трактор ёлланса,
ўртача 120 000 сўмни, бир йилда эса 500 000 сўмдан
1 000 000 сўмгача, минерал ва маҳаллий ўғитларни
ташиш учун транспорт харажати йиллик 500 000
сўмдан – 1 000 000 сўмгача бўлади. Бу ҳар йили
қилинадиган харажатлар қаторига киради.