|
ikkinchidan, hozirgi va kelajak avlodlar oldidagi yuksak mas’uliyatni anglash;
uchinchidan, o`zbek milliy davlatchiligining boy tarixiy tajribasiga tayanish;
to`rtinchidan, demokratiya va ijtimoiy adolat ideallariga sadoqat;
beshinchidan, xalqaro huquqning butun jahonda e’tirof etilgan prinsip va normalarini tan olish;
oltinchidan, O`zbekiston fuqarolarining farovon hayot kechirishlarini ta’minlash;
yettinchidan, insonparvar demokratik huquqiy davlatni barpo etish;
sakkizinchidan, fuqarolar tinchligi va milliy hamjihatligini kafolatlash.
O`zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi chinakam demokratik konstitutsiyadir, u tarixda sinalgan umumbashariy huquqiy qadriyatlarni o`zida mujassam etgan.
O`zbekiston Respublikasi uchun mustaqillik yillari qad rostlash, o`zlikni anglash, istiqbol rejalarini belgilash hamda ulug`vor maqsadlarga erishishga yo`naltirilgan islohotlar pallasi bo`ldi. Sarhisob qilinadigan bo`lsa, iqtisodiy, siyosiy, ijtimoiy, ma’naviy-ma’rifiy sohalarda e’tiborga molik yutuqlarni qo`lga kiritdik.
Xo`sh, mustaqillik bizga nima berdi, degan savolni o`rtaga qo`yaylik.
Birinchidan, Mustaqillik bizga tilimizni qaytardi. O`zbek tiliga davlat tili maqomi berildi.
Ikkinchidan, Mustaqillik bizga dinimizni, e’tiqodimizni qaytardi. Vijdon va e’tiqod erkinligi konstitutsiyaviy asosga hamda qonuniy kafolotga ega bo`ldi. Hozir O`zbekistonda 15 ta diniy konfessiyaga mansub 1800 dan ziyod diniy tashkilotlar, shu jumladan 1496 ta islomiy diniy birlashma – masjid va diniy madrasalar faoliyat ko`rsatmoqda. Musulmonlar muntazam ravishda Muborak haj va Umra ibodatlariga borib kelmoqdalar.
Uchinchidan, Mustaqillik bizga tariximizni qaytardi. Bugungi kunda uch mung yillik milliy tariximizni qayta tiklayapmiz va xolisona o`rganyapmiz, tarixiy haqiqatni anglamoqdamiz.
To`rtinchidan, Mustaqillik bizga ma’naviyatimizni qaytardi. Istiqlol sharofati bilan sobiq sovet tuzumi davrida taqiqlab qo`yilgan boy milliy-tarixiy ma’naviy xazinamiz sarchashmalaridan bahramand bo`lmoqdamiz. Insoniyat sivilizatsiyasiga, dunyo ilm-fani va madaniyatiga benazir hissa qo`shgan bobokalonlarimiz – Imom al-Buxoriy, At-Termiziy, Xoja Bahouddin Naqshband, Xoja Ahmad Yassaviy, Al-Xorazmiy, Abu Rayhon Beruniy, Ibn Sino, Abu Nasr Forobiy, Ahmad al-Farg`oniy, Mirzo Ulug`bek, Zahiriddin Bobur va boshqa ko`plab ajdodlarimiz “yurtga qaytdilar”.
Ikkinchi chaqiriq O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining to`qqizinchi sessiyasida I.A.Karimov fuqarolik jamiyati asoslarini shakllantirish xususida nutq so`zlab, shunday dedi: “Mustaqillik biz uchun muqaddas qadriyatlar va milliy an’analarga tayangan holda va tarzda yashash, ana shu bebaho merosni asrab-avaylab, kelgusi avlodlarga yanada boyitgan holda yetkazish demakdir”.
Beshinchidan, Mustaqilllik bizga insoniy huquqlarimizni, siyosiy erkinliklarimizni qaytardi. Endilikda O`zbekiston fuqarolari o`z davlatining egasi, yagona xalq tarzida davlat hokimiyatining birdan bir manbayi sifatida maydonga chiqmoqdalar. Fuqarolarning shaxsiy, siyosiy, ijtimoiy-iqtisodiy huquq va erkinliklari Konstitutsiya hamda qonunlarda mustahkamlab qo`yilgan. “Mustaqillik – bu huquq demakdir”, deb xitob qilganida Prezident Islom Karimov ming bora haq edi. Darhaqiqat, inson o`z huquqlarini anglash va ro`yobga chiqarish orqali erkin, mustaqil harakatlanish imkoniyatiga ega bo`ladi.
Mustaqillik sharoitida qo`lga kiritilgan eng katta yutug`imiz shundaki, avvalo, xalqimizning milliy, tarixiy qadriyatlari tiklandi, shuningdek o`z tabiatimizni ifoda etuvchi yangi zamonaviy demokratik qadriyatlarimiz tizimi shakllanmoqda. Ma’lumki, har qanday jamiyatning mohiyati, mazmuni unda qaror topgan hamda xalqning turmushidan mustahkam o`rin olgan ijtimoiy-siyosiy, ma’naviy-axloqiy va huquqiy qadriyatlar tizimi bilan belgilanadi.
O`zbekiston Respublikasi Prezidenti I.A.Karimov bu xususda quyidagi fikrlarni bildiradi: “Biron bir jamiyat imkoniyatlarini, odamlar ongida ma’naviy va axloqiy qadriyatlarni rivojlantirmay hamda mustahkamlamay turib o`z istiqbolini tasavvur eta olmydi. Xalqning madaniy qadriyatlari, ma’naviy merosi ming yillar mobaynida Sharq xalqlari uchun qudratli ma’naviy manba bo`lib xizmat qilgan. Uzoq davom etgan qattiq mafkuraviy tazyiqqa qaramay, O`zbekiston xalqi o`z tarixiy va madaniy qadriyatlarini hamda o`ziga xos an’analarini saqlab qolishga muvaffaq bo`ldi.
Mustaqilligimizning dastlabki kunlaridanoq ajdodlarimiz tomonidan ko`p asrlar davomida yaratib kelingan g`oyat ulkan, bebaho ma’naviy va madaniy merosni tiklash davlat siyosati darajasiga ko`tarilgan nihoyatda muhim vazifa bo`lib qoldi”.
Dunyoning eng oliy ne’mati, betakror xilqati insondir. Ana shu haqiqatdan kelib chiqib insonlaroning ijtimoiy turmushi uchun zarur va foydali bo`lgan, ularning rivojlanishi uchun xizmat qiladigan, sharoit yaratadigan barcha predmet hamda voqeliklar qadriyat sanaladi.
Jamiyat hayotida mavjud turli-tuman qadriyatlarni ijtimoiy, iqtisodiy, siyosiy, huquqiy, diniy, milliy, ma’naviy mazmundagi qadriyatlarga ajratish mumkin. Bu o`rinda barcha qadriyatlar xususida mufassal to`xtalishni o`z oldimizga maqsad qilib qo`ymaymiz. Asosiy e’tiborni huquqiy qadriyatlar talqiniga, ayniqsa, mustaqillik yillarida ijtimoiy turmushimizdan joy olib ulgurgan huquqiy qadriyatlarga qaratamiz.
Xo`sh, huquqning ijtimoiy qadriyat sifatidagi xususiyatlari nimalarda ko`rinadi?
Do'stlaringiz bilan baham: |
