Ўзбек тили ва адабиёти кафедраси шахсий режалари

Elektron manbalar

66. 
    www.ziyo-net.uz
    
67. 
    www.literature.uz
    
68. 
    www.kutubxona.uz
    
69. 
    http://textshare.tsx.org
    
70. 
    http://www.mgimo.ru/fileserver/
    

Mustaqil ta’lim mavzulari

1. 
   Matn tarixini tiklash tamoyillari
   
2. 
   Kotib va nashrga tayyorlovchi faoliyatlari
   
3. 
   A.Navoiy qit’alari poetikasi
   
4. 
   Matniy tadqiqda manbalararo ta’sir masalasi.
   

GLOSSARIY
Asl matnni tiklash – ma’lum vaqt mobaynida sub’ektiv (muallif, kotib, nashrga tayyorlovchi, muharrir) va ob’ektiv (ijtimoiy) omillar ta’sirida o’zgarishga uchragan matndagi o’zgarishlarni aniqlab, ularni tarixiy, ilmiy dalillar bilan asoslash.
Manba atamasi – har qanday atamaning yasalishida so’zning lug’aviy ma’nolari negiz vazifasini o’taydi. Shu negiz atrofida muayyan tushuncha barqarorlashadi va yangi nom bilan atala boshlaydi. Fikr, qarash, yondashuvlarning o’zaro kelishuvi, shartlashuvi ostida sodir bo’ladigan bu jarayon ixtiyoriy tarzda kechadi. Misol uchun manba va matn so’zlarining istilohga aylanguncha davom etgan tadrijini kuzataylik. Arabcha “oqib chiqmoq”, “boshlanmoq”, “otilib chiqmoq”, “kelib chiqmoq” ma’nolarini anglatuvchi naba’a ( نَبَعَ) fe’lidan “oqib chiqish joyi”, “boshlanish nuqtasi” “buloq”ma’nosidagi manba ( مَنْبَع) so’zi yasalgan. Har qanday harakat, voqea-hodisaning boshlang’ich nuqtasi, avvali, boshiga nisbatan qo’llangan bu so’z ma’lum soha kishilarining ixtiyoriga binoan ijod mahsuli tushunchasida qarorlashdi va “manba” deyilganida muayyan asar (kitob) tushunila boshladi.
Matn – arabcha izohli lug’atlarda bu so’z “narsaning ustki, yuza qismi” deb ta’riflangan. Masalan, erning ustki qattiq qismi (متن الارض), yo’lning o’rtasi (متن الطريق), kitob sahifasidagi yozuvlarning hoshiya va sharhlardan xoli asosiy qismi⁴⁵ (متن الكتاب) matn so’zi bilan ifodalangan. Shunindek, bu so’zning “mustahkam; pishiq” kabi sifat ma’nosida kelgan turi ham mavjud. Tilimizga o’zlashgan matonat, metin so’zlari ham matn bilan o’zakdoshdir.