Zbek isto n respu blikasi fanlar akad em iyasi


buyruq (bunur-uq), ulg'ay (ulug'-iy), sovrul (sovur-



Download 2,03 Mb.
Pdf ko'rish
bet29/35
Sana11.05.2022
Hajmi2,03 Mb.
#602174
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   35
Bog'liq
Tilni sistema sifatida o\'rganish. Nurmonov A, Usmonova H, Boboxonova D.

buyruq (bunur-uq), ulg'ay (ulug'-iy), sovrul (sovur-
ul)
va boshq.
2. о-a, Ong, ot, son kabi so'zlarga fe'l yasovchi morfemalar 
qo'shilganda o'zak morfema tarkibidagi о unlisi a ga aylanadi. Masalai: 
ong-angla, ot-ata, son-sana, yosh-yashi, qorin-qarindosh
va boshq. Bu esa 
o'zak morfema bilan affiksal morfemaning qo'shilib ketishiga asos bo'ladi.
3. a-о, a unlisi bilan tugagan morfemaga -k ka i morfemalari 
qo'shilganda к va v allofonlari ta'sirida bunday almashinuv yuz beradi. 
Masalan: к allofoni ta’sirida: 
tarqa-tarqoq, yara-yaroq (li), chanqa-
chanqoq, so'ri-so'roq, ildi-aldoq, tara-taroq, sana-sanoq;
v allofoni 
ta'sirida: 
ishla-ishlov, qishla-qishlov, sayla-saylov, alda-aldov
va boshq.
4. i-u . a)k allofoni ta'sirida: 
sovi-sovuq, qovi-qovuq, (ko'rpa-
qurnq) qo 'ri-quruq
va boshq.
b) a allofoni ta'sirida: 
tani-tanuv, o'qi-o'quv, to'qi-to'quv
va boshq.
5. o-u. a) v allofoni ta'sirida: 
sovuq-suvuq (dialektal), qovuq-quvuq
va boshq.
Undoshlar almashinuvi
1. 
k-g, q-g'. Q yoki к undoshi bilan tugagan ikki yoki ko'p 
bo'g'inli so'zlarga egaglik affiksi jarangsiz к na q undoshlari intarvokal
89


holatda qolib, jarangli korrolyati bilan almashinadi. Masalan: 
qiliq-qilig'i,
baliq-balig'i, qiziq-qizig'i, sariq-sarig'i, chirik-chirigi, tirik-tirigi, bilak-
bilagi, tilak-tilagi, kichik-kichigi
va boshq.
2. g'g'-qq. Masalan: 
bog'ga-boqqa, toqga, toqqa, yog'ga-yoqqa
va
boshq.
3. g-k. Masalan: 
usgan-uskan (talaffuzda) tokga-tokka
va boshq.

Download 2,03 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   35




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish