‘zbek ist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi X. K. Aripov, A. M. Abdullayev

2.8-rasm. p-n o‘tishning volt-farada xarakteristikasi.
I = I ( U ) + C r> — , (2.17)
bu yerda: I(U) — statik VAXdan aniqlanadigan tok, C D = C K + C Dlf—
ko‘rinishga ega bo‘lib, u p-n o ‘tish sig'imini ifodalaydi.
(2.17)dan foydalanib, CD{U) sig'im qiymatlarini bilgan holda
kuchlanishning turli o ‘zgarish tezliklari d U I dt uchun, ya’ni turli
chastotalar u c h u n /= f(U,dU/dt) xarakteristikalar oilasini qurish
mumkin.
2.6. Metall-yarimo‘tkazgich o ‘tishlar
Yarimo'tkazgich asboblaming p- va n- sohalaridan elektrodlar chiqarish
uchun metall-yarimo‘tkazgich kontaktlardan foydalaniladi. Bunday
kontaktlar to‘grilovchi yoki omik (Om qonuniga bo‘ysunuvchi) xususiyatga
ega boMishi mumkin. Ular yarimo‘tkazgichning o‘tkazuvchanlik turiga,
kiritmalar konsentratsiyasiga, elektronlarning yarimo‘tkazgich va metalldan
chiqishishlari nisbatiga bog‘liq holda hosil qilinadi.www.ziyouz.com
kutubxonasi
To'g'ri yo‘nalishdagi qarshiligi teskari yo‘nalishdagisidan kichik
bo‘lgan va nochiziqli VAX (2.3, b-rasm)ga ega kontakt to'g'rilovchi
kontakt deb ataladi. Qarshiligi kontaktdan o'tayotgan tok qiymati va
yo‘nalishiga bog'liq bo'lmagan kontaktlar omik kontakt deyiladi.
Metalldan yoki yarimo'tkazgichdan elektronni tortib olish uchun
sarflanadigan ish miqdori chiqish ishi deb yuritiladi va u elektron-volt
(eV) birliklarda o ‘lchanadi, 1 eV =l,60- 10~19 Dj.
To'g'rilovchi kontaktlar. Metall bilan n — turli yarimo'tkazgich
orasida to ‘g ‘rilovchi kontakt hosil qilish uchun elektronlarning
yarimo'tkazgichdan chiqish ishi A ya0. metallarniki A METdan kichik
b o ‘lm og‘i lozim. Bunda A MET > A ya0. bo'lgani uchun kontakt
sohasidagi yarim o'tkazgichdan elektronlar metalga ko‘proq
diffuziyalanadi, natijada metalning kontakt sohalari manfiy
zaryadlanadi. Yarimo‘tkazgichning chegaradosh sohasida esa asosiy
zaryad tashuvchilar soni kamayib, q o ‘zg‘alm as d o n o r io n lar
hisobiga musbat zaryadlangan qatlam hosil bo ‘ladi. Manfiy va
musbat qatlamlar hisobiga elektr maydon va potensial to'siq hosil
b o ‘ladi. Y arim o‘tkazgichning solishtirma qarshiligi metalnikiga
q araganda yuqori bo'lgani uchun hosil bo'lgan elektr o ‘tish
(metall — y arim o 'tk azg ich ) asosan y a rim o ‘tkazgich sohasida
joylashadi.
Muvozant holatda n — yarimo'tkazgichning elektronlari uchun
potensial to ‘siq balandligini belgilovchi kontakt potensiallar farqi,
chiqish ishlar farqiga teng bo'ladi