‘zbek ist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi X. K. Aripov, A. M. Abdullayev

\DI
Hb)
- Й -
VD2
_
>
(-CHIO
r*
< C H I O
-owww.ziyouz.com
kutubxonasi
chiqishdagi kuchlanish UKIRga bog'liq bo'lmagan ravishda U" ga teng.
Kremniyli diodlar uchun U* = 0, 7 V ekanini eslatib o ‘tamiz. Manfiy
kirish kuchlanishida VD1 diod ochiladi, chiqish kuchlanishi esa +U'
ga teng b o ‘ladi va u ham UKIR ga bog‘liq b o 'lm ay d i. U shbu
kom paratorning vaqt diagrammalari 10.18, b-rasm da ko'rsatilgan.
Komparator sezgirligiga kelsak, u ham Kun— 105 qiymatlarda keskin
ortadi va Ass 7 mkV ni tashkil etadi.
a)
R
( KIR i о ---------1 |-
R
t KIR.
_ О
L’c h iq
—О
b)
l K IR
10.19-rasm. Bir bo‘sag‘ali ikki kuchlanishni solishtirish sxemasi (a)
va uning vaqt diagrammalari (b).www.ziyouz.com
kutubxonasi
Agar yakka VD1 va VD2 diodlar o‘rniga ketm a-ket diodlar zanjiri
ulansa, kom paratorning chiqish kuchlanishlari mos ravishda katta
bo‘ladi. Ikki (va undan ortiq) kuchlanishlari solishtirilganda ular turli
kirishlarga beriladi. Bunday kom parator sxemasi va uning ishini
izohlovchi vaqt diagramm alari 10.19-rasmda ko‘rsatilgan.
Nolga teng b o ‘lgan m o m en tlard a, ya’ni, kirishlar orasidagi
kuchlanishlar UK[Rj = UKIR2 boiganda chiqish kuchlanishi nolga teng
bo‘ladi. UKm > UK!R2 b o ‘lgan vaqt oraliqlarida, chiqish kuchlanishi
ishorasi musbat va standart + U CHIOnm qiymatiga teng bo‘ladi. UKIR] < UKlR2
bo'lgan vaqt oraliqlarida OK qayta ulanadi va uning chiqishida -
^™omaxstandart kuchlanish o ‘rnatiladi.
Yuqorida ко‘rib o‘tilgan standart OK asosidagi kom paratorlar kirish
signallari sekin o‘zgaruvchi, yuqori aniqlikdagi solishtiruvchi sxemalarida
ishlatiladi. Gap shundaki, katta amplitudali kuchlanishlarni solishtirish
rejimida OK tranzistorlari to ‘yinish rejimiga o ‘tadilar. T o‘yinish rejimi
bazada noasosiy zaryad tashuvchilarning to ‘planishiga olib keladi. Bu
zaryadlarni bazadan chiqarib yuborish uchun m a’lum vaqt talab
qilinadi, bu esa kom paratorlarning tezkorligini pasaytiradi.
Shuning uchun raqam li texnikada tezkorligi 15-^-200ns gacha
bo‘lgan 521SA1-521SA4 turdagi integral kom paratorlar qoMIaniladi.
Ularni loyihalashda tranzistorlar to ‘yinish rejimiga o ‘tmaydigan maxsus
sxemotexnik yechim lar qo‘llaniladi.
Nazorat savollari