‘zbek ist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi X. K. Aripov, A. M. Abdullayev

6.9. Maydoniy tranzistorlarning chastota xususiyatlari
M D Y — tranzistorlarning chastota xususiyatlari. U I sxem ada
ulangan M D Y — tranzistorning soddalashtirilgan kichik signal fizik
ekvivalent sxemasi 6 .1 1-rasm da keltirilgan. U nda M Tning asosi istok
b ilan u lan g an b o ‘lib , y u q o ri c h a s to ta d a ish lo v ch i sx e m a la rn i
hisoblashda keng q o ilan ila d i.
6.11-rasm . Umumiy istok sxem ada ulangan MDY — tranzistorning
kichik signal ekvivalent sxemasi.www.ziyouz.com
kutubxonasi
Ekvivalent sxemadagi tok m anbayi ^ ^ tr a n z is to rn in g kuchaytirish
xususiyatini, R. rezistor esa istok-stok zanjirining (6.19) va (6.24) ifodalar
b ila n a n iq la n u v c h i d iffe re n s ia l q a rs h ilig in i e ’tib o rg a o la d i.
Tranzistorning chastota xususiyatlari asosan sig‘imlari bilan aniqlanadi.
Ekvivalent sxemadagi kondensatorlar M DY — tuzilm aning quyidagi
sig‘im larini ifodalaydi: SZI — istok qatlam iga nisbatan zatvor m etall
elektrodining sig‘im i; Cz s ~ stok qatlam iga nisbatan m etall zatvor
sig‘imi; CSA — stok o ‘tish b arer sig‘imi, ya’ni stok — asos sig‘imi.
Sxem aga sig‘im kiritilm agan, chunki istok bilan asos ulangan, uning
qarshiligi nolga teng deb CIA = 0 hisoblanadi.
U chta kondensatordan faqat Cz/va CZ5.bevosita M D Y — tuzilm a
bilan bog‘langan. U shbu kondensatorlarning qayta zaryadlanishi kanal
orqali istokdan stokka oqayotgan elektronlar oqim i yordam ida am alga
oshadi. K anal toki ko'rsatilgan kuchlanishlarga bog‘liqligi sababli
to ‘yinish rejim ida Czs= 0.
Elektronlam ing istokdan stokka uchib o ‘tish vaqti m a’lum qiym aiga
ega b o ‘lgani sababli, tranzistor tikligi kom pleks kattalikdir.
|g|= , s
l +(£ y , ( 6 ,5 )
bu yerda: fs~ tiklikning ruxsat etilgan chastotasi, bu chastotada |S|
statik S tiklikka nisbatan ^ 2 rnarta kam ayadi. fs chastota zaryad
tashuvchilarning uchib o ‘tish vaqti rUCH bilan quyidagicha bog‘langan:
fs ~ ^
. (6.26)
UCH
E lektronlam ing istokdan stokka uchib o ‘tish vaqti (6.13) ifoda
bilan aniqlanadi. f « f s chastotalarda tiklikni o ‘zgarm as S — S deb
hisoblash m um kin.
Agar 1 = 1 0 m km , jun =1500 sm /V - s, Us = 4 V b o ‘lsa, TUCH</b> = 0,5
ns ni tash k il etad i. B unda 300 M G ts. Z am o n a v iy M D Y —www.ziyouz.com
kutubxonasi
tranzistorlarda kanal uzunligi 4 m km dan kichik. Bunda TUCH< 0,01
ns va /у >15 G G s. N atijada, tiklikning inersiyaliligini e ’tiborga olm asa
ham bo‘ladi.
K uchaytirgichlarda ruxsat etilgan chastota fs dan tashqari chegaraviy
c h a sto ta fCHEG deb ata lu v c h i c h a s to ta k iritilg an . M T asosidagi
k u c h a y tirg ic h n in g c h e g a ra v iy c h a s to ta s i k u c h la n is h b o ‘y ic h a
kuchaytirish koeffitsienti m oduli biiga teng chastota sifatida aniqlanadi.