‘zbek ist n respublikasi

Pullarning t o io v vositasi sifatidagi funksiyasi. Pullarning bu funksiyasi kapitalistik xo ‘jalikda kredit munosabatlarining rivojlanishi tufayli vujudga keldi. Pullar tovarlarning kreditga sotilishida to io v

vositasi sifatida foydalaniladi, buning zarurligi tovarlami ishlab chiqa- rish va sotishning shart-sharoitlari bir xilda emasligi, ularni ishlab chiqarish va muomalasi muddatining turli xilligi, ishlab chiqarishning mavsumiy tusdaligi, shuningdek, ishchilar va xizm atchilarga ish haqining to ‘lanishida foydalaniladi.

To'lov aylanishida elektron pullam ing joriy qilinishi toMovlarning tezlashishi, muomala xarajatlarining kamayishi va korxonalar rentabel- ligining oshishiga yordam beradi. Bunday tizim AQSHda 1970-yillardan boshlab to'lov munosabatlari mexanizmiga ayniqsa tez sur’atlar bilan joriy qilindi. Avtomatlashtirilgan hisob-kitob palatalari, avtomat- lashtirilgan kassir tizimi va xarid qilish punktida o ‘rnatilgan terminallar tizimi ularning asosiy elementlari hisoblanadi. Elektron pullar negizida kredit kartochkalari paydo bo'ldi. Ular to‘lovlarning naqd pullar bilan bajarilishini qisqartirishga yordam berib, naqd pullar va chek- larning o ‘rnini bosadigan hisob-kitoblar vositasi bo‘lib xizmat qiladi. Kredit kartochkalarining ahamiyati shundaki, ulardan foydalanish naqd pullar ishlatiladigan sohani toraytiradi, tovarlar va xizmatlarni sotishda va iqtisodiyotdagi tanazzul holatlarini bartaraf etishda kuchli stimul bo ‘lib hisoblanadi.