‘zbek ist n respublikasi

Kreditning ta’minlanganligi. Bu tamoyil yordamida xalq xo‘ja!i- gining rivojlanishida qiymat va moddiy ishlab chiqarish o'rtasida bo‘lishi zarur boMgan proporsiyalarning bir rne’yorda bo‘lishi ta ’min- lanadi. Bu tam oyilning asosiy mohiyati shundaki, bunda xo‘jalik

aylanishida ishtirok etuvchi bank mablag‘larining h a r bir so‘miga muayyan boyliklarning bir so'mi qarama-qarshi turishi kerak. Banklar tomonidan xalq xo'jaligi tarmoqlariga berilgan kreditlar to ‘liq tovar moddiy boyliklari va m a’lum xarajatlar bilan ta ’m inlangan bo‘lishi kerak. Tarmoqlarga t a ’m inlanm agan kreditlarning berilishi bank kreditlarining bankka qaytib kelmasligiga asos hisoblanadi. Bu o ‘z navbatida bankning likvidliligiga va pul m uomalasiga katta t a ’sir ko‘rsatadi. Shuning uchun ham bozor iqtisodiyoti sharoitida banklar to m o n id an beriladigan kreditlarning tovar m oddiy boyliklar va xarajatlar bilan ta’minlangan bo'lishiga alohida e ’tibor berilmoqda. Hozirgi sharoitda bu jarayonning amalga oshirilishini quyidagicha ifodalash mumkin.

Kredit olayotgan korxona bankka tovar yoki tovar hujjatlarini, boshqa biror shakldagi mulkni garovga qo‘yadi va bank bergan kredit qarz o ‘rnini qoplash huquqiga ega bo'ladi. Ba’zida kredit varrant asosida ham berilishi mumkin (Varrant — garov uchun xizmat qiluvchi hujjat). Bunda kreditorning berayotgan krediti tovar-moddiy boyliklar bilan ta’minlanganligiga ishonch hosil qilish kerak.

Bank ssudalarini tovar-moddiy boyliklar bilan to ‘liq t a ’minlan- ganligi pul muomalasining barqarorligini ta ’minlaydi chunki bankda pullarning naqd pulga va aksincha aylanishi transformatsiyalanib turadi. Xulosa qilib aytganda, kreditning ta ’minlanganlik ta ’moyili qarz oluvchi o ‘ziga oigan majburiyatlarni buzish sharoitida qarz beruvchining mulkdorlik manfaatlarini himoya qilishni ta’minlaydi va o ‘zining amaliy aksini kreditni biror garov yoki moliyaviy kafolat asosida berishda topadi. Bu umumiqtisodiyot barqarorlikka erishish davrida ayniqsa

muhimdir.

4.