‘zbek ist n respublikasi

Tashqi iqtisodiy bitimlarning valuta-moliyaviy va to ‘lov shartlari. Xalqaro savdo shartnomalari bo‘yicha hisob-kitoblar o ‘ta murakkab bo‘lib, bank xodimlarining yuqori malakaga ega bo‘lishliligini talab etadi. T o‘lov olinishining tezligi va kafolati hamda banklar orqali operatsiyalar o‘tkazishning xarajatlar summasi hisob-kitoblar shakllari va shartlarining tanloviga bog‘liqdir. Shu sababli tashqi savdo b o ‘yicha hamkorlar muzoqaralar borasida to ‘lov shartlarining ikir-chikirlarini kelishib oladi va so'ngra ushbu shartlarni shartnom aga kiritib rasmiylashtiradi.

Shartnomalarning valuta-moliyaviy va to ‘lov shartlari tuzilayotgan

paytda eksportyor m anfaatlarini im portyor manfaatlariga teskari ekanligi, odatda, ko‘zga tashlanadi. Bunda eksportyor valutaning maksimal summasiga nihoyatda qisqa vaqt ichida ega boMishni xohlaydi,

importyor esa aksincha iloji boricha kam miqdordagi valutaning hajrnini to ‘lash, tovarlar olinishini tezlashtirish hamda mazkur tovarlar t o l a sotilgunga qadar t o ‘lov m uddatini iloji boricha kechiktirishdan manfaatdordir. Bitimlarning valuta-moliyaviy va toMov shartlarini tanlanishi mamlakatlar o'rtasidagi iqtisodiy hamda siyosiy munosabat- larning xarakteri, kontragentlar kuchlarining o ‘zaro nisbati, ularning ushbu sohadagi malakasi va mazkur tovar bilan savdoning an’analari hamda udumlariga bog‘liqdir.

Hukumatlararo kelishuvlar hisob-kitoblarning umumiy tamoyillarini belgilaydi, tashqi savdo shartnomalarida esa ushbu hisob-kitoblar amalga oshirilishining batafsil shartlari ko‘rsatiladi. Mazkur shartlar quyidagi asosiy elementlarni o ‘z ichiga oladi: baho valutasi; to ‘lov valutasi; to'lov shartlari; to‘lov vositalari; hisob-kitob shakllari hamda ushbu hisob-kitoblarni amalga oshiradigan banklar.