Zaxiriddin muhammad bobur nomidagi andijon davlat universiteti

Sut kislotali bijg’ish protsessida ishtirok etadigan bakteriyalar;
A) streptokokkus laktis; b) bakterium bulgarikum; v)bakterium kukkumeris fermentati; g) bakterium coli.





Sut-tuzli agardagi stafilokokklar koloniyasi. 1 — tilla rang stafilokokk; 2 — oq stafilokokk.
Ishning borishi: Sut kislota hosil bo’lganligini aniqlash uchun Uffelman reaktsiyasi o’tkaziladi. Buning uchun probirkaga fenolning 1 % li eritmasidan 3 ml quyib, unga bir necha tomchi FeC1₃ eritmasi qo’shilsa, aralashma ko’k rangga kiradi. SHu probirkaga tuzlangan bodring yoki karam namakobi qo’shilgandan keyin eritmaning rangi sarg’ayishi tarkibida sut kislota borligini bildiradi. Qatiq tarkibida sut kislota borligini aniqlashda ham shunday hodisa yuz beradi.
Qatiqdan quyidagi usulda preparat tayyorlanadi: oddiy buyum oynasida qatiqdan mazok tayyorlanib kuritiladi. Fiksatsiya qilish uchun mazok ustiga 10 tomchi spirt-efir aralashmasi tomizilib, so’ngra 5-10 minut tinch qoldiriladi. Spirt-efir aralashmasi ta’sirida qatiq tarkibidagi yog’ zarrachalari yo’qoladi, bakteriyalar esa nobud bo’lib, oynaga yopishib qoladi. Ma’lum vaqtdan so’ng mazok Lyoffler sinkasi bilan bo’yaladi va mikroskopda ko’riladi. Bunda oval shaklidagi va bir-biriga zanjir xalqalariga o’xshab ulangan streptokokkus laktis hamda uzun tayoqcha shaklidagi bakterium bulgarikum ko’rinadi.
Bodring namakobida bakterium kukkumeris fermentati, karam namakobida esa bakterium brassika nomli bakteriyalar mayda tayoq shaklida ko’rinadi. Ularni ko’rish uchun namakobdan mazok tayyorlanib, havoda quritiladi, spirt lampa alangasida fiksatsiyalanadi va bo’yalgandan so’ng mikroskopda ko’riladi.


Nazorat uchun savollar:
1. Sut kislotali bijg’ish jarayonining borishi to’g’risida Lui Paster qanday ishlar olib borgan?
2. Sut kislotali bijg’ish jarayonida qanday bakteriyalar ishtirok etadi?
3. Qatiq tarkibida sut kislota borligini qanday aniqlash mumkin?