Zarralar fizikasi


Agar oafish energi^aiaiti kjchik* crtishiar multipolligi


bet75/233
Sana30.01.2022
Hajmi
#419300
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   233
Bog'liq
Atom yadrosi va zarralar fizikasi. Муминов

Agar oafish energi^aiaiti kjchik* crtishiar multipolligi 
L
katta bcflsa,
gamma-o'tishlami payq||b Juda qiyin b#lib,q
0
ladH, bunday ijdllarda
feaafeli «aium ot qobiq imki konverslyikoeffilsientlarini solbhtirish ycfli
108


К _ N к
bilan olinadi: 
^ ~ N
* ^unda 
Щк =^
ц
yoki
<3^ . ^ t , . 
а t K
/v 
’ /v 
’ 
nisbatlaridan foydalaniladi. 
и
t, 01 ij “ z3
Ichki konversiya koeffitsientiga ko‘ra, yadroning energiya holatlari, 
harakat miqdori momenti, nurlanish multipolliklarini o‘rganish mumkin.
Yadro gamma-kvant va ichki konversiya elektronlari chiqarishdan 
tashqari, agar o‘tish energiyasi 
E >
1,02 
MeV
dan yuqori boMganda 
elektron-pozitron jufti (e~, e+) hosil qilishlik bilan ham uyg‘onish 
energiyasini yo‘qotadi. Bunda yadro dastlab virtual foton chiqaradi, bu 
foton elektron-pozitron juftiga aylanadi va yadrodan konversion 
elektronlar kabi chiqib ketadi. Lekin shuni alohida ta’kidlash lozimki, 
hosil bo‘lgan elektron atom qobig‘idagi elektron emas. Juft konversiya
koeffitsienti 
OCj
=
N j
/
N y
ehtim olligi 
ichki konversiya
koeffitsientidan farqli ravishda yadro zaryadi, o‘tish multipolligi ortishi 
bilan kamayadi.
Yuqoridagi o‘tishlardan tashqari, dastlabki va oxirgi holat spinlari Ib 
I0 = 0 bo‘lgan holatlar orasida bitta kvant chiqishi taqiqlangan ikkita 
kvant chiqish ehtimolligi juda kichik bo‘lgan o‘tishlar bo‘ladi.
Umuman olganda, bunday holatlarda harakat miqdori momentisiz ichki 
konversiya elektronlari, elektron-pozitron jufti va harakat miqdori 
momentiga ega bo‘lgan ikki fotonli o‘tishlar bo‘lishi mumkin.
Ikki fotonli o‘tishlar ehtimolligi juda kichik hisoblanadi.
3.11-§. Myossbauer effekti (samarasi)
Yadroning uyg‘ongan holati energiyalari diskret holatlar orasida o‘tuvchi, 
у
-kvant energiyalari esa holatlar energiyalari ayirmasiga teng deb qaraladi. 
Uyg‘ongan holatlar ma’lum 
t
vaqt yashar ekan, noaniqlik prinsipiga ko‘ra,
Д
E
energiyanoaniqligigaegabo‘lishikerak: 
AEAt > h, A F =■ h / A t.
109


Bu 
A E
energiyaxatoligiga 
tabiiy holat kengligi 
deb ataladi.
Demak, uyg‘ongan holatdan chiquvchi gamma-kvant energiyasi D
E

G
holat kengligiga qadar xato bilan chiqadi. D 
E
energiya uyg‘ongan holatdan 
chiquvchi gamma-kvant energiyasiga nisbatan juda kichik.
Masalan
, 57Fe
yadrosi uchun
М п

«■ в - ш Л г
energiya kengligiga ega.
Tabiiy holat kengligining gamma-kvant energiyasiga nisbati:
AE 
Г
6 Л 0 ' 9еУ 
^
10_п 
Еу 
Еу
14*103eF
Yadro uyg‘ongan holatdan chiqqan g-kvant uygonmagan o‘sha yadro 
tomonidan rezonans yutilmaydi, chunki g-kvant yadrodan chiqishda va 
yadroga yutilishda energiyasini tepkiga sarflaydi. 57Fe yadrosi uchun tepki 
energiyasi:
r .... 
m
2
■■ 
г м уа, г ■

Download

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   233




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish