Зарифбой ибодуллаев асаб ва руҳият илмий-оммабоп рисола

МИЯДАН КЕТМАЙДИГАН ФИКРЛАР
ЁКИ ПСИХАСТЕНИЯ
Неврознинг бу тури қадимдан маълум бўлиб, бу касаллик 
психастения деб ҳам аталган. Пси хастения атамасини француз 
олими Пер Жане таклиф қилган ва миядан кетмайдиган фикрлар бу 
касалликнинг асосий белгиси эканлигини айтган.
Миядан кетмайдиган фикрлар неврознинг бир тури ҳисобланиб, 
доимий шубҳалар, қўрқув, мияга азоб берувчи тасаввур ва ғоялар, 
турли ҳаракатлар ва интилишлар унга хос белгилардир. Бемор бу 
хаёлларнинг барчасидан қутулишга ҳаракат қилади, даво чораларини 
излайди, лекин бу уринишлар, кўпинча зое кетади, уни мияга ўрнашиб 
қолган фикрлар қийнайверади.
Миядан кетмайдиган фикр ларнинг доимийлиги, такрорланувчан-
лиги ва улар дан қутулишнинг ўта қийинлиги беморни қийин аҳволга 
солиб қўяди. Бу ҳолатларга бемор танқидий нуқтаи назар билан 
қарайди, уларнинг асосли эмаслигини, ғала ти экан лигини тушунади, 
уларга бардош беришга инти лади, лекин фикрлар унинг иродаси ва 
хоҳи шига боғлиқ бўлмаган ҳолда пайдо бўлаверади. Буларнинг ичида 
фобиялар алоҳида ўрин касб этади.
Давоси қандай? Бундай беморларни психиатр лар, тиббий психолог-
лар ва психотерапевтлар махсус дастур асосида даволашади. Даволаш 
муддати бир неча ойларга чўзилиши ҳақида бемор ва унинг яқинлари 
огоҳлантирилади. 
 

---

ЗАРИФБОЙ ИБОДУЛЛАЕВ
50
МЕНИНГИТ НИМА?
Менингит – мия пардаларининг ўткир яллиғ ланиши билан кечади-
ган юқумли касаллик. Менингитнинг оғир турлари болалик даврида 
кўп кузатилади. Катта ёшдагиларда менингит кам учрайди ва бироз ен-
гил кечади.
Сабаблари. Менингит юқумли касаллик бўлиб, у турли вируслар ва 
бактериялар сабабли ривожланади.
Белгилари. Боланинг тана ҳарорати тўсатдан 40°С гача ошади, 
боши оғрийди, кетма-кет қусади ва боши орқага қайрилиб ётиб қолади. 
Бир оз вақт ўтмай бола ҳушини йўқота бошлайди, баъзида танага тош-
малар тошади, тутқаноқ хуружлари кузатилади.