Зарифбой ибодуллаев асаб ва руҳият илмий-оммабоп рисола

Савол: Зўриқиш бош оғриғи нима?
Жавоб: Юқорида мен бош оғриқларнинг асосий сабаби – бу зўриқиш 
бош оғриғи деб айтдим. Бундай оғриқлар бошқа турдаги бош оғриқлардан 

---

ЗАРИФБОЙ ИБОДУЛЛАЕВ
208
4-5 баробар кўп учрайди. Халқаро таснифдан ўрин олган “Зўриқиш бош 
оғриғи” Ўзбекистонда қай даражада тарқалганлигини биз билмаймиз. 
Бу ҳақда аниқ статистик маълумотлар йўқ. Докторларимиз бу ташхисни 
жуда кам қўйишади. Аҳоли орасида қайсидир касалликнинг тарқалиш 
даражасини (эпидемиологияси) билиш учун қуйидаги 2 та қоидага 
амал қилиш керак: биринчиси – ҳар бир докторнинг қўлида касаллик-
нинг асосий симптомлари акс этган “Регистр” бўлиши керак, иккинчиси 
– ташхисни фақат мутахассис қўйиши керак. Афсуски, бу қоидага амал 
қилинмаяпти.
Мен зўриқиш бош оғриғи аҳоли орасида кўп тарқалган, деб айта ола-
ман. Чунки ҳозир ҳамма боши оғриса, бош оғриқни тўхтатадиган дори 
ичади. Хўш! Сиз-чи, бошингиз оғриса, цитрамон ичасизми ёки анальгин-
ми? Тўғрисини айтсам, кўпчилик боши оғриганда цитрамон ичади. Уни 
ичишдан олдин ҳеч ким шифокордан сўрамайди. Цитрамон ичгандан 
кейин 10 дақиқа ўтгач, оғриқ қолади-да! 
Савол: Одам сиқилса, миянинг ички босими ошадими?
Жавоб: Йўқ, ошмайди. Бош оғриғи пайдо бўли ши мумкин, холос. 
Бунга дарров миянинг ички босими деб қараманг. Эсда тутинг: одам 
сиқилса, қон босими ошади, миянинг ички босими эмас. Мия нинг ички 
босими – ўта турғун ҳолат. Агар ҳар сиқилганда миянинг ички босими 
ошаверса, унда биласизми нима бўларди? Тиббиётда “психоэмоционал 
зўриқиш” деган ибора бор. Оддий қилиб айтганда, олим куни билан ил-
мий иш устида ўтирди, ёзувчи тинмай мақола ёзяпти, ўқитувчи репети-
рорлик қилди, амалдор оғир мажлис ўтказди. Мана шундай пайтларда 
психоэмоционал зўриқиш пайдо бўлади ва бош оғрийди.