Зарифахон Маматқулова Улуғбек Пўлатов

 
 
 

---

107 
Қўштепа тумани ХТБга қарашли 21-умумий ўрта таълим мактабининг ҳуқуқбузарлик 
профилактикаси ва жиноятчиликка қарши курашиш бўйича 2019-2020 ўқув йилига 
мўлжалланган
ЧОРА-ТАДБИРЛАР РЕЖАСИ 
№ 
Белгиланган тадбирлар 
Ижро 
муддати 
Ижро учун 
масъул 
1 
Вояга етмаганларнинг таълим олиш ҳуқуқларини 
таъминлаш, 
шунингдек 
улар 
томонидан 
ҳуқуқбузарликлар содир этишлишининг олдини олиш 
бўйича ота-оналар ёки уларнинг ўрнини босувчи 
шахсларнинг жавобгарликларини янада ошириш 
юзасидан тушунтириш ишлари олиб бориш 
Сентябрь 
ММИБДЎ 
Ёшлар етакчиси 
Синф раҳбарлари
2 
“Ҳуқуқбузарликлар профилактикаси тўғрисида”ги 
қонунда кўзда тутилган профилактика тадбирларини 
амалга ошириш юзасидан мактаб томонидан ишлаб 
чиқилган 
методик 
қўлланма, 
тавсия 
ва 
йўриқномаларни тизимли равишда ундан самарали 
фойдаланишни назорат килиш 
Доимий 
ММИБДЎ 
Ёшлар етакчиси 
3 
Ҳуқуқбузарликлар профилактикаси ва жиноятчиликка 
қарши курашиш борасида жиноятчиликнинг барвақт 
олдини олиш, ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар ва 
кенг жамоатчилик ташкилотлари билан ҳамкорликни 
янада кучайтириш чораларини кўриш. 
Сентябрь 
ММИБДЎ 
Психолог 
Ёшлар етакчиси 
4 
Мактабда жиноятчилик ва ҳуқуқбузарликни барвақт 
олдини олиш, ўқувчиларнинг турмуш тарзи ва 
ижтимоий муҳофазасини яхшилаш, тарғибот ва 
ташвиқот ишларини кучайтириш бўйича вилоят ИИБ 
томонидан 
тавсия 
этилган 
якка 
тартибдаги 
“Сўровнома анкетаси” асосида аниқланган (қизил, 
сариқ) тоифаларга мансуб ўқувчилар билан алоҳида 
профилактик ишларни ташкил этиб бориш 
Режа 
асосида 
ММИБДЎ 
Психолог 
Ёшлар етакчиси 
5 
Мактаб буйруғи билан (қизил, сариқ) тоифаларга 
мансуб 
ўқувчилар 
учун 
устоз 
мураббийлар 
бириктириш, уларни қизиқиши бўйича мактабда 
ташкил 
этилган 
тўгаракларга 
жалб 
этиш, 
ўқувчиларнинг яшаш манзилига бориб, ўқувчининг 
ўзи ва унинг ота-онаси иштирокида якка тартибда 
профилактик суҳбат ўтказиш ва яшаш шароитини 
ўрганиб бориш, шунингдек мактаб психологи 
томонидан доимий равишда ойнинг хар 18-20 кунида 
аноним тест суровнома буйича машғулот ва суҳбатлар 
олиб бориш, ўқувчидаги мавжуд муаммоларни 
аниқлаб уларни бартараф этиш бўйича чора-тадбирлар 
режасини ишлаб чиқиш 
Доимий 
Мактаб 
маъмурияти 
Психолог 
6 
Мактабнинг 5-11 синфларининг вояга етмаган 
ўқувчилари ҳақидаги мавжуд маълумотлар асосида 
уларни ижтимоий-психологик тоифаларга ажратиш ва 
гуруҳлаш. 
Ушбу 
гуруҳлар 
билан 
психологик 
суҳбатлар, 
сўровномалар 
ўтказиш 
орқали 
ўқувчиларнинг 
жорий 
психологик 
ҳолати 
ва 
мойилликларини 
аниқлаш 
шунингдек, 
салбий 
мойилликлари 
аниқланган 
ўқувчилар 
бўйича 
маълумотларни шакллантириш 
Октябрь 
Мактаб психологи 
Ёшлар етакчиси 

---

108 
7 
Суицидга 
мойиллиги 
бўлган 
ўқувчиларни 
тоифаларга (намойишкорона, аффектив, яширин) 
ажратиш. 
Мактаб психологи томонидан ҳар бир тоифадаги 
ўқувчилар бўйича коррекцион тадбирларни амалга 
ошириш: 
- ўқувчилар билан якка тартибда суҳбат ўтказиш, 
ўзини ўзи баҳолашни оширишга, ҳаётда ўз ўрнини 
топишга 
қизиқтиришга, 
эмоционал 
ҳолатини 
яхшилашга қаратилган машқлар олиб бориш; 
- синф раҳбари билан биргаликда ўқувчидаги 
ўзгаришларни кузатиб бориш, уларнинг ўқишдаги ва 
жамоат ишларидаги фаоллигини ошириш; 
- ота-оналар ёки улар ўрнини босувчи шахслар билан 
биргаликда 
болаларининг 
мойиллиги 
сабабини 
аниқлаб, уларни психологик-эмоционал ҳолатини 
яхшилашга кўмаклашиш 
Доимий 
ММИБДЎ 
Ёшлар етакчиси 
Психолог 
Синф раҳбарлари 
8 
Мактабда доимий равишда давомат тадбирларини 
олиб бориш. Давомат тадбирларида ўқувчиларнинг 
уяли телефонларидан тўғри фойдаланишларини 
доимий равишда ўрганиб бориш. Ўқувчилар ўзлари 
билан ҳар ҳил совуқ қуроллар олиб юришларини 
олдини олиш мақсадида таълим муассасаларининг 
кириш жойларида назорат пунктларини ташкил 
қилиш. 
Режа 
саосида 
ММИБДЎ 
Ёшлар етакчиси 
9 
Ҳар бир маҳалла ва мактаб кесимида носоғлом оила 
фарзандларининг 
рўйхатларини 
тузиш. 
Шакллантирилган рўйхат асосида мактаб миқёсида 
маълумотлар базасини яратиш ва масъул ташкилот, 
идораларга тегишлилиги бўйича маълумотларни 
тақдим этиш. Олинган рўйхат асосида ҳар бир бола 
билан ишлаш, аниқланган муаммоларини ҳал этиш. 
Октябрь 
ММИБДЎ 
Ёшлар етакчиси 
Психолог 
Синф раҳбарлари 
10 Мактабда ташкил этилган тўгаракларга аъзо бўлган 
ўқувчилар рўйхатини шакллантириш. Тўгаракларни 
сифатли ўтказилишини таъминлаш ҳамда тўгарак 
иштирокчиларининг 
тўгаракларда 
мунтазам 
иштирокини назоратга олиш. 
15 
сенябрга 
қадар 
ММИБДЎ 
Ёшлар етакчиси 
11 Мактабда маҳалла, мактаб миқёсида вояга етмаганлар 
иштирокида “Маҳалламиз ёшлари доимо спорт билан” 
шиори остида спортнннг шахмат, шашка, стол 
тенниси, 
волейбол, 
баскетбол, 
кураш 
бўйича 
мусобақалар ташкил этиш. 
Режа 
сосида 
ММИБДЎ 
Ёшлар етакчиси 
Жисмоний тарбия 
фани 
ўқитувчилари 
12 Вояга етмаганларнинг ҳуқуқлари, эркинликлари ва 
қонуний манфаатлари ҳимоя қилинишини таъминлаш, 
улар ўртасида ватанпарварликни тарғиб қилиш, 
гиёҳвандлик, 
ахлоқсизлик 
ва 
бошқа 
зарарли 
иллатларлан ҳимоя қилиш, янги қабул қилинаётган 
қонун ҳужжатларини мазмун моҳиятини тушунтириш, 
дарсларга қатнашмаётган ўқувчиларга тушунтириш 
ишларини олиб бориш, сайёр қабуллар ва учрашувлар 
ташкил этиш ҳамда жамиятга салбий таъсир этувчи 
хатти-ҳаракатларнинг 
оқибатларини 
тушунтириб 
бориш борасида давра суҳбатлар ва учрашувлар 
Ноябрь 
ММИБДЎ 
Ёшлар етакчиси 
ЧҚБТ раҳбари 
Психолог 
Синф раҳбарлари 

---

109 
ташкил этиш. 
13 Етим болалар ва ота-она қарамоғидан маҳрум бўлган 
болаларнинг ҳимоясини кучайтириш, уларга васий ёки 
ҳомий 
белгилаш 
жараёнини 
соддалаштириш, 
меҳрибонлик 
уйи 
тарбияланувчиларида 
ҳаётий 
кўникмаларини шакллантиришга доир таклифлар 
тайёрлаш 
Октябрь 
ММИБДЎ 
Мактаб касаба 
уюшмаси раиси 
Ёшлар етакчиси 
Синф раҳбарлари 
14 Вояга етмаганларни, шу жумладан, носоғлом оила 
фарзандларини болалар мусиқа ва санъат мактаблари, 
болалар 
ва 
ўсмирлар 
спорт 
мактабларидаги 
тўгаракларга жалб этиш чораларини кўриш 
Сентябрь 
ММИБДЎ 
Ёшлар етакчиси 
Синф раҳбарлари 
15 Атроф-муҳит ва табиатни асраб-авайлаш, табиат 
ресурсларидан оқилона фойлаланишни тарғиб қилиш 
мақсадида вояга етмаганлар, шу жумладан, носоғлом 
оила фарзандлари иштирокида маҳаллалар кесимида 
“Экология, маҳаллам ва мен!” ойлигини ўтказиш. 
Март 
Ёшлар етакчиси 
Биология фани 
ўқитувчилари 
билан 
ҳамкорликда 
16 Ўқувчилар орасида ички ишлар идораси профилактик 
ҳисобда турувчи вояга етмаганлар ҳамда носоғлом 
ҳамда диний экстремистик оқимига мансуб бўлган 
оила фарзандлари учун ИИБ билан ҳамкорликда давра 
суҳбатларини ўтказиб бориш. 
доимий 
ММИБДЎ 
Ёшлар етакчиси 
ЧҚБТ раҳбари 
Психолог 
Синф раҳбарлари 
17 Ўқув жараёнининг давлат таълим стандартлари 
асосида ташкил этилиши, ўқувчилар давоматининг 
таъминланиши, 
вояга 
етмаганлар 
ўртасида 
жиноятчиликнииг 
барвақт 
олдиии 
олиш, 
ҳуқуқбузарликларни профилактика қилиш аҳволини 
носоғлом оила фарзандлари билан олиб борилаётган 
тадбирлар самарадорлигига эътибор қаратган ҳолда 
ўрганиш. 
Режа 
асосида 
ММИБДЎ 
ЎТИБДЎ 
Синф раҳбарлари 
18 Вояга етмаганларни, шу жумладан, носоғлом оила 
фарзандларини Ёшлар иттифоки қошидаги ёшлар 
ижтимоий хизматлари марказлари тўгаракларига жалб 
этиш. 
Октябрь 
Ёшлар етакчиси 
19 Мактабда ташкилланган бадиий тўгараклар асосида 
вояга 
етмаганларнинг 
маънавий 
ва 
эстетик 
ривожланиши учун кенг имкониятлар яратиш, 
ўқувчиларнинг истеъдодини ҳар томонлама камол 
топтириш, уларни ватанпарварлик руҳида тарбиялаш, 
ижодий 
қобилиятларини 
ривожлантириш, 
меҳнатсеварликни 
сингдириш, 
шунингдек 
бўш 
вақтларини унумли ўтказишлари, таълим-тарбия 
сифати, моддий-техника базасидан самарали ва 
оқилона фойдаланилиши аҳволини ўрганиш. 
Ноябрь 
ММИБДЎ 
Ёшлар етакчиси 
ЧҚБТ раҳбари 
Психолог 
Синф раҳбарлари 
20 Мактабда ўқувчилар, ўқитувчилар ва ота-оналар 
ўртасида 
одам 
савдосига 
қарши 
кураш 
самарадорлигини ошириш мақсадида тегишли ҳуқуқ-
тартибот органлари ходимлари иштирокида “Одам 
савдоси-давр муамоси” мавзусида тарғибот-ташвиқот 
ишларини олиб бориш. 
январдан 
бошлаб
режа 
асосида 
Мактаб 
маьмурияти 
МФЙ вакиллари, 
ИИБ 
профилактика 
инспектори билан 
ҳамкорликда 
21 Мактабда таьлим тарбия олаётган ўқувчи-ёшлар 
ўртасида “Қулликка рози бўлманг”, “Огоҳ бўлинг одам 
савдоси” мавзуларида ижодий ишлар танловларини 
Март 
ММИБДЎ
Ёшлар етакчиси 
ва педагоглар 

---

110 
ташкил этиш. 
22 “Ёшлар билан” акциясини ташкиллаштириш ва ушбу 
акция доирасида қуйидагиларни амалга ошириш: 
- ўқувчилар ўртасида “Энг яхши китобхон” 
танловини ўтказиш; 
- 
ўқувчилар 
ўртасида 
оммавий 
спорт 
мусобақаларини уюштириш; 
-қизлар ўртасида 8-март халқаро хотин қизлар 
куни муносабати билан тадбир ўтказиш; 
- «Сиз қонунни биласизми?», «Сиёсий-хуқуқий 
саводхонлик», 
«Компьютер 
саводхонлиги», 
«Кутубхона куни» тадбирларини ташкил этиш; 
-ИИБда 
профилактик 
хисобда 
турувчи 
вояга 
етмаганлар билан махсус семинар-трейнинглар ташкил 
этиш 
Март-
апрель 
Мактаб 
маьмурияти 
МФЙ вакиллари, 
ИИБ 
профилактика 
инспектори билан 
ҳамкорликда 
23 Вояга етмаган ёшларни она Ватанга хурмат ва садоқат, 
мустақиллик ғоялари, миллий мафкура асосида 
тарбиялаш, ҳар томонлама баркамол авлодни вояга 
етказиш, жамиятда муносиб ўз ўрнини топтириш 
мақсадида (шоирлар, ёзувчилар, спрот ва санъат 
юлдузлари иштирокида) улар билан учрашувлар, 
кечалар, очиқ мулоқотлар ташкил этиш. 
Январь 
ММИБДЎ 
Ёшлар етакчиси 
ЧҚБТ раҳбари 
Психолог 
Синф раҳбарлари 
24 Мактабда “Ҳуқуқий саводхонлик ойлиги”ни ташкил 
этиш. Ҳуқуқий саводхонлик ойлиги доирасида 
мактабда ота-оналар йиғилишларини ташкил этиш, 
йиғилишларда “Боланинг таълим-тарбия олишини 
таъминлашда мактаб ва ота-онанинг мажбуриятлари 
ва жавобгарлиги” мавзусини педагог ходимлар ва ота-
оналар ўртасида кенг тарғиб қилиш. 
Замонавий ва кўргазмали воситалардан фойдаланган 
ҳолда “Бола ҳуқуқлари”, “Таълим муассасаси 
ҳуқуқлари, мажбурияти ва жавобгарлиги”, “Фарзанд 
таълим-тарбия олишини таъминлашда ота-оналар 
ҳуқуқлари, 
мажбуриятлари 
ва 
жавобгарлиги” 
мавзуларини 
тарғиб 
қилувчи 
буклетлар 
ва 
қўлланмалар яратиш. Бола ҳуқуқларидан хабардорлик 
ва уларнинг бузулиши оқибатида келиб чиқиши 
мумкин бўлган ҳолатларни аниқлаш мақсадида 
ўқувчилар орқали ота-оналар ўртасида сўровномалар 
ўтказиш. 
Декабрь
ММИБДЎ 
Ёшлар етакчиси 
ЧҚБТ раҳбари 
Тарих ва ҳуқуқ 
фани 
ўқитувчилари 
25 Мактабда “Одоб-аҳлоқ ойлиги” тадбирларини ташкил 
этиш. Ушбу тадбирлар давомида қонун ҳужжатлари 
билан ўрнатилган мактаб одоб-аҳлоқ қоидаларининг 
мазмун-моҳияти ва аҳамиятини, айниқса ўқувчилар ва 
ота-оналарга хулқ-атворнинг асосий прицип ва 
қоидаларини шунингдек, одоб-аҳлоқ қоидаларини 
бузганлиги 
учун 
қўлланиладиган 
чораларни 
тушунтириш бўйича тадбирлар ташкил этиш.
Февраль 
Ёшлар етакчиси 
Синф раҳбарлари 
26 Диний экстремизм, терроризм, «оммавий маданият» ва 
бошқа ёт ғояларга қарши мустаҳкам иммунитетни 
шакллантиришга қаратилган видеороликлар намойиш 
этиб бориш 
Хар 
чоракда 
Мактаб 
маьмурияти 
профилактика 
инспектори билан 
ҳамкорликда 

---

111 
27 ДЭОга мансуб оила фарзандлари ўртасида соғлом 
турмуш тарзини тарғиб қилиш мақсадида турли 
мавзулардаги маънавий-маърифий тадбирлар ташкил 
этиш, мактаб ишчи гуруҳини ҳамда тадбирлар 
режасини тузиш, режа асосида мактаб, маҳалла 
фуқаролар йиғини томонидан турли мавзулардаги 
саҳна кўринишларини намойиш этиш.
Хар 
чоракда 
Мактаб 
маьмурияти 
МФЙ вакиллари, 
ИИБ 
профилактика 
инспектори билан 
ҳамкорликда 
28 Ёшларни диний экстремизм, терроризм сингари 
бузғунчи ва ёт ғоялар таъсиридан сақлаш мақсадида 
мактабда “Диний экстремизм ва терроризм – ёшлар 
келажагига 
таҳдид”, 
“Маърифий 
ислом 
ақидапарастликни қоралайди” мавзуларида учрашув, 
мулоқот ва давра сухбатлари ўтказиш. 
Бир ойда 
бир 
маротаба 
Мактаб психологи 
Ёшлар етакчиси 
29 Юқори синфларда “Соғлом оила — соғлом келажак”, 
“Гиёҳвандлик ёмон иллат”, “ОИТС – аср вабоси” 
мавзуларида иншолар танловини ўтказиш 
Февраль 
Мактаб йигитлар 
кенгаши раиси 
Мактаб 
ҳамшираси 
30 Болалар онгига ғайриқонуний ахборот-руҳий таъсир 
кўрсатилишининг, уларга ҳийла ишлатилишининг, 
болаларни ғайриижтимоий ҳаракатларга ундовчи 
ахборот маҳсулоти тарқатилишининг олдини олиш, 
шунингдек, ушбу соҳадаги ҳуқуқбузарликларни 
олдини олиш юзасидан тарғибот-ташвиқот ишларини 
амалга ошириш 
Декабрь 
Мактаб 
маьмурияти 
МФЙ вакиллари, 
ИИБ 
профилактика 
инспектори билан 
ҳамкорликда 
31 Болаларни уларнинг соғлиғига зарар етказувчи 
ахборотдан ҳимоя қилишни таъминловчи ҳуқуқий, 
ижтимоий-иқтисодий, ташкилий ва техникавий шарт-
шароитлар яратиш мақсадида ўқувчилар билан турли 
соҳа вакилларини жалб қилган ҳолда учрашув ва 
семинарлар ўтказиш 
Март
Мактаб 
маьмурияти 
профилактика 
инспектори билан 
ҳамкорликда 
32 Болаларни уларнинг соғлиғига зарар етказувчи 
ахборотдан 
ҳимоя 
қилиш 
тўғрисидаги 
қонун 
ҳужжатларини бузганлик учун жавобгарлик тўғрисида 
педагог ходимлар, ўқувчиларнинг ота-оналар (ёки 
уларнинг ўрнини босувчи шахслар)га тушунтириш 
ишларини олиб бориш 
Доимий 
равишда 
ММИБДЎ 
Ёшлар етакчиси 
Синф раҳбарлари 
33 Амалга оширилган ишлар юзасидан туман ХТБга 
хисоботлар тақдим этиш 
Доимий
ММИБЎ