Zargarlik san’atining rivojlantirishning asosiy istiqbollari

Oltin va uning qotishmalari. Oltin sof holda to‘q sariq rangga va kuchli metalli yaltiroqlikka ega. U juda yumshoq, plastik, cho‘ziluvchan va bolg‘alanadigan metall. Undan qalinligi 0,0001 mm bo‘lgan yupqa varaq olish mumkin. Bunday ma’lum o‘lchamga ega bo‘lgan varaqlar (odatda, 120x70 mm) «Zarvaraq» (susilnoye zoloto) deb ataladi va metallar, gips, yog‘och marmarlarni qoplash uchun qo‘llaniladi.
Kumush va uning qotishmalari. Kumush yaltiroq, oq, juda cho‘ziluvchan. plastik va bolg‘alanadigan metall. Undan chig‘irlash (prokatka) yo‘li bilan 0,00025 mm qalinlikdagi varaqlar olish mumkin. Kumush juda ingichka simlargacha cho‘ziladi, yaxshi buraladi, kesiladi va sayqallanadi. Zargarlik buyumlari tayyorlashda kumushning to‘rtta asosiy proba (belgi)dagi qotishmasi ishlatiladi - 960, 925, 916 va 875. Kumushli qotishmalar ham oltin kabi rusumlanadi. Masalan, SrM916-proba (belgi)ning tarkibi 91,6% kumush va qolgani misdan tuzilgan.
Qimmatbaho toshlar. Qimmatbaho yarqirab turadigan toshlar kelib chiqishi bo‘yicha tabiiy hamda sun’iy bo‘ladi. Tabiiy yarqirama toshlarga ma’danlar, ma’danli agregatlar (ma’danlar majmui) va tog‘ jinslari, inson ishtirokisiz paydo bo‘lgan organik materiallar (yantar, korall, marvarid va boshq.) kiradi.
Zargarlik buyumlari sifatini nazorat qilish har bir buyumda Davlat namuna (proba) nazorati inspeksiyasi va ishlab chiqarish korxonasining tamg‘asiga mos keladigan kuzatuvchi hujjatning bor- yo‘qligini tekshirish bilan boshlanadi. Juft buyumlar ya’ni zirak, ilmatugma (zaponka) o‘lchami, shakli, qirra turi, qo‘yilgan toshning rangi va rasmi bo‘yicha bir xil bo‘lishi kerak.
Заргарлик маҳсулотларининг турлари ва технологияси

Заргарлик маҳсулотлари икки кўрсаткич бўйича тавсифланади: мўлжалланган вазифаси ва тайерланган материали бўйича.
Мўлжалланган вазифасига қараб маҳсулотларни тақинчоқ буюмларга ёки кундалик хаёт учун мўлжалланган ашёларга бўлиш мумкин. Заргарлик маҳсулотларининг жуда катта қисмини, тақинчоқлар: тўгноғичлар, узуклар, зираклар, кулонлар, зебигардонлар, билакузуклар, занжирлар ва шу каби ташкил этади. Кундалик хаёт учун мўлжалланган анжомларга соч турмаклагичлар, тароқлар, қисқичлар, упадонлар, соат тасмалари, портсигарлар, мунштуклар, ошхона анжомлари ва шу кабилар киради.
1. Заргарчиликда қўлланиладиган материаллар уч турга бўлинади:
Қимматбахо металлдан тайёрланиб, қимматбахо ёки ярим қимматбахо тошлар билан безатилган ёки безатилмаган маҳсулотлар;
2. Қимматбахо, яримқимматбахо ва қимматбахо бўлмаган материаллардан сувенир учун мўлжалланган, бадиий қимматга эга махсулотлар;
3. Серияли ишлаб чиқаришда қимматбахо бўлмаган ма-териаллардан тайёрланиб, шиша ёки пластмасса тошлар билан безалган махсулотлар.
Заргарлик махсулотларининг асосини тақинчоқлар таш­кил этади. Қимматбахо металл ва унинг котишмаларидан тай­ёрланадиган тақинчоқлар заргардан ҳар бир тақинчоқ учун юқори махорат, саранжомлик ва аниқликни талаб этади. Бун­дай ёндошиб тайерланган тақинчоқлар чиройли, умри узоқ бўлиши билан биргаликда давр ўтиши билан ўз қадрини йўқотмайдиган, унга моданинг ўзгариши деярли таъсир этмайдиган бўлганлиги сабабли, хакконий заргарона иш деб аталади.