Zarafshon shahar 8-umumiy o’rta ta’lim maktabi biologiya fani o’qituvchisi

Darsning rejasi

T/r	Bajariladigan ishlar	Vaqt
1	Tashkiliy qism; Ma’naviyat daqiqalari	3 daqiqa
2.	O’tilgan mavzuni mustahkamlash; “Aqliy hujum” usuli; “Klaster” usuli;	11 daqiqa
3.	Yangi mavzu bayoni ;	16 daqiqa
4.	Yangi mavzuni mustahkamlash; “Blits savollari”; “Qarorlar shajarasi” “Mosini top” o’yini;	10 daqiqa
5.	O’quvchilarni baholash ;	3 daqiqa
6	Darsning xulosasi; Uyga vazifa;	2 daqiqa

O’qituvchi:
Good morning dear pupils.
O’quvchi :
O’qituvchi:
Who is on duty today?
I am on duty today.
O’qituvchi:
O’quvchi :
What date is it today?
the Today is 6th of May.
1
5
4
3
2
6
Good morning dear teacher
O’qituvchi:
O’quvchi :
O’quvchi :
Today is Thursday.
What day is it today?
6
O’quvchi :

O’qituvchi:
Insonning insonligi anglatar mehr bilan,
Darsimizning nomini kim ataydi she’r bilan?
Uzoq moziy -qadimdan rivojlanib yetilgan
Bobolarning merosidan bizga taqdim etilgan
Tabobat saboqlari ilmimizni boyitar
Bu fan insoniyatni , tabiatni taniatar
O’qituvchi:

O’quvchi :
Har bir chiqishimizning ma'nosi kеng bir jahon!
Sovg’a salomlar olgaysiz, savollarga javob bergan on!
Hayvonlar tuzilishi
Haqida ilm bo’lib
Turli xil a’zolarin
Sizlarga o’rgatuvchi

Biologiya fani
Hayotda sizga o’rtoq
Doimo kerak bo’lur
O’qib o’rganing ko’proq
Sinf o’quvchilarini 3 ta guruhga bo’lib olaman va quyidagicha nomlayman.Guruhlar o’zlarini tanishtiradi.
Guruhlarga bo’lish
“ Beruniy“
guruhi
“ Ibn Sino“
guruhi
O’quv qayda bo’lsa ulug’lik bo’lar
Bilim qayda bo’lsa buyuklik bo’lar.

Dars shiori :
Ona tabiatni asraylik –avaylaylik
Zoologiyaa fanini mukammal o`rganaylik,
Buyuk allomalardan o`rnak olib har nafas
Vatanga hissa qo`shgan sodiq farzand bo`laylik.

Dars maqsadi :
O’tilgan mavzuni so’rash va mustahkamlash
O’tilgan mavzu guruh o’quvchilari bilan savol javob asosida so’raladi.
“ Beruniy “
guruhi
“ Ibn Sino“
guruhi

• E barakalla .
• Uy vazifasin so’zlang ,

Faqat ilmni ko’zlang ,
Qanday mavzu o’tgandik
Va nimani o’rgandik ?

1.Sut emizuvchilar qanday xususiyatlarga qarab guruhlanadi?
2.O’rdakburunning tana tuzilishini ayting
3.Yexidnaning tana tuzilishi.
4.Xaltalilar bolasi qanday rivojlanadi?
5.Xaltalilarga qanday hayvonlar kiradi?
1. Tuxum qo’yuvchilarning eng muhim belgilarini ayting?
2.Yexidni qayerlarda uchraydi?
3.Xaltalilarning umumiy belgilarini ayting?
4.Kenguruning tana tuzilishini ayting.
5. Yo’ldoshlilar embirioni qanday rivojlanadi?
?
?

O’tilgan mavzuni so’rash

Tuxum qo’yuvchilar haqida
Tuxum qo’yib ko’payadi
Sut bezlari rivojlangan
So’r’ichlari bo’lmaydi
Tana harorati past 26-36 C
Bosh miyasi sodda tuzilgan
Kloakasi bo’ladi
O’rdakburun va Yexidna kiradi
Xaltali sut emizuvchilar haqida
Tirik bola tug’adi
Kloakasi bo’lmaydi
Sut bezlari va so’rg’ichlari rivojlangan
Tana harorati 37 C
Bachadoni rivojlanmagan yoki kuchsiz
Kenguru,koala,xaltali sichqon kiradi
“ Beruniy“
guruhi
“ Ibn Sino“
guruhi
Yangi mavu bayoni.
Qo’lqanotlilar turkumi:
Qo`lqanotlilar-uchishga moslashgan sut emizuvchilar. Ularning oldingi oyqlari o`zgarib, qanotga aylangan. Oldingi oyoqlarining suyaklari uzun va ingichka. Bu suyaklari oralig`ida orqa oyoqlari bilan tanasining ikki yoni orasida yupqa teri parda tortilgan. Bu parda hayvon uchganida ko`tarish yuzasini hosil qiladi. Ammo oldingi oyogining birinchi barmog`I hamda keyingi oyoqlarining panjasi erkin bo`ladi.
Ko`rshapalaklar qo`nganida bu panjalari bilan g`orlarning devoriga, daraxtlar tanasiga yopishib oladi yoki ularga asta-sekin yopishib oladi.Qo`lqanotlilar qanot qoqqani da oldingi oyoqlarining barmoqlari har tomonga yozilib, ular orasiga pardalar tortiladi va qanot kengayadi. Qanotlilarning qanot qoqib uchishi qushlardagi singari ko`krak muskullarining kuchli rivojlanishiga va to`sh tojining hosil bo`lishiga sabab bo`lgan.
Ko`rshapalaklarning ko`zlari kichik va mayda bo`lganidan ular hatto kunduzi ham yaxshi ko`rolmaydi. Lekin ular tunda ham biron narsaga urilmasdan, to`siqlarnu aylanib ucha oladi va hasharotlarni topib, og`zi bilan tutib oladi.
Olimlarning aniqlashicha ko’rshapalaklarning fazodan mo’ljal olish xususiyati ularning odamlar eshitolmaydigan yuqori tebranishli ultra tovushlar tarqatishi va ularni eshitishi bilan bog’liq ekan.Uchayotgan hayvon burni va og’zidan uzuq yuluq ultra tovush chiqaradi. Bu tovush uning yo’lida uchraydigan narsadan aks sado singari qaytadi. Uning qulog’I ana shu qaytgan tovush to’lqinlarini qabul qilganligi tufayli o’z o’ljasini topadi yoki to’siqni sezadi.Ko’rshapalaklarning O’rta osiyoda 20 ga yaqin turi aniqlangan. Mitti ko’rshapalak odamning doimiy hamrohi bo’lib u yonib turgan chiroqlar yorug’ tushub turgan derazalar yaqinida uchib yuradi.taqaburun ko’rshapalaklarni kundizi masjid va boshqa binolarning gumbazi ostida uchratish mumkin.Shalpangquloq ko’rshapalak g’orlarda katta guruh bo’lib yashaydi.Daraxtlarning kovagida mallarang ko’rshapalak joy topadi.U ancha erta kun botish oldidan ovga chiqadi.
Ko`rshapalaklar juda foydali hayvonlar. Ular qon so`ruvchi va zararkunanda hasharotlarni qiradi. Shuning uchun ularni aholi yashaydigan joylarga jajb qilish uchun ularga zarur bo`ladigan pana joylarni buzmaslik va yangi pana joylar yaratish zarur.