Zamonaviy to’quv dastgohlari reja: 1 zamonaviy to’quv dastgohlari

To'quv dastgohi turlari

Birinchi to'quv dastgohlardagi to'qima hosil qilish uchun bajariladigan 5ta asosiy jarayondan 4tasi (xomuza hosil qilish, jipslashtirish, to'qimani tortish va o'rash, tanda bo'shatish va taranglash) hozirgi zamonaviy dastgohlarda ham saqlanib qolgan, faqatgina u jarayonni amalga oshiruvchi mexanizmlar takomil- lashtirilgan, avtomatlashtirishgan bo'lsada, lekin asosiy mohiyati saqlanib qolgan. Xozirgacha bo'lgan davr ichida eng katta o'zgarish bo'lgan mexanizm - bu arqoq ipini xomuzaga tashlash jarayonidir.

Arqoq tashlash usulini takomillashtirilishi va avtomatlashtirilishi natijasida to'quv dastgohlarini tezligi va ish unumdorligi bir necha bor ortishiga erishildi.
To'quv dastgohlarini quyidagi belgilar bo'yicha tasniflash mumkin: Arqoq ipini xomuzaga tashlash usullari bo'yicha:

1. Mokili (an'anaviy usul)

2. 
   Mokisiz (noan'anaviy usul)
   

Arqoq tashlash usullari bo'yicha to'quv dastgohlari mokili va mokisiz turlarga bo'linadi (1.5-rasm).

1.5-rasm. To'quv dastgohlarini turi
Mokisiz arqoq tashlash usuliga mitti mokili, rapirali, havo va gidravlik, ko'p xomuzali turlarga bo'linadi (1.6-rasm). Arqoq tashlash usuli dastgohlarni belgilovchi asosiy ko'rsatgichdir.

1.6-rasm. Mokisiz arqoq tashlash usullari

Arqoq ipi bilan ta'minlanish bo'yicha dastgohlar ikki turga bo'linadi: uzlukli va uzluksiz (1.7-rasm). Uzlukli usulda arqoq ipi homuzaga dastgoh ishchi tsiklini malum qismidagina tashlanadi. Ikkinchi usulda arqoq ipi homuzaga uzluksiz tashlanadi. Uzluksiz usul hozirda rivojlanish, takomillashtirish bosqichida bo'lib, unday dastgohlarini (ko'p homuzali) muqobil konstruktsiyalari izlanmoqda. Bunda xomuza bo'ylama va ko'ndalang yo'nalishlarda bo'lishi mumkin.

1.7-rasm. Arqoq ipini xomuzaga tashlash turlari

Arqoq ipi bilan ta'minlashning turi bo'yicha dastgohlar mexanik, avtomatik arqoq almashtirish mexanizmi bilan jihozlanmagan va avtomatik dastgohlarda bo'linadi.
Xomuza hosil qiluvchi mexanizmlarni tuzilishiga qarab, to'quv dastgohlari