Zamonaviy ta‟lim tizimini rivojlantirish va unga qaratilgan kreativ g„oyalar, takliflar va yechimlar

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G„OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 37-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublication.
uz
587 
проблемы и перспективы инновационного развития», - Навои. 15-16 ноября 2016 
года. –С102 
6. Юсфин Ю.С., Данышин В.В., Пашков Н.Ф. и др. Теория металлизации 
железорудного сырья. М.: Металлургия, 1982. 256c. 

---

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G„OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 37-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublication.
uz
588 
UMUMIY O‟RTA TA‟LIM MAKTABLARIDA GEOGRAFIYA FANINI 
RIVOJLANTIRISH 
 
Xurramova Dildora Abdisattorovna 
Qashqadaryo viloyati, Chiroqchi tumanidagi 
6- IDUM ning Geografiya fani o'qituvchisi 
 
Hozirgi kunda yurtimizda har bir sohada keng kolamli islohotlar olib borilmoqda. 
Shu jumladan ta‘lim sohasida ham katta o‘zgarishlar kuzatilmoqda. Ayniqsa yurtboshimiz 
―Yangi O‘zbekiston maktab ostonasidan boshlanadi‖ deb ta‘kidlaganlari davlat miqyosida 
maktablarga naqadar katta etibor qaratilayotganidan dalolat berib turibdi. Har bir sohada 
bo‘lganidek ta‘lim sohasida ham, xususan maktablarda dars jarayonlarini tashkil etishda 
ham qisqa vaqt ichida ancha yutuqlarga erishildi. Shu bilan birga hali qilinishi kerak bolgan 
ishlar anchaginga ekanligini ta‘kidlashimiz mumkin. 
Bugungi kunda geografiya fani o‘quvchilarlarga tabiat va Yer haqidagi bilimlarni 
hamda ilmiy dunyoqarashini vujudga keltirib, yer yuzi tabiati, xo'jaligi va aholisi haqidagi 
turli ma'lumotlar haqida bilim va ko'nikmalarni shakllantiradi. Bu esa yer yuzining tabiiy 
manzarasi, tabiatdan oqilona foydalanish, ishlab chiqarish samaradorligini oshirish, aholi 
turmush darajasini, atrof-muhit holatini yaxshilash vositalari, insonlarda ekomadaniyatni 
shakllantirish usullari haqida mantiqiy fikrlashga o'rgatadi. Geografiya ta‘limi deganda 
o‘quvchilarga tabiiy va iqtisodiy-ijtimoiy komplekslarning tuzilishi va asosiy qonuniyatlari 
haqida bilimlar beradigan geografiya fanlari tizimiga aytiladi. Geografiya ta‘limi metodikasi 
esa maktablarda va kasb-hunar kollejlarida tabiiy geografiya, iqtisodiy geografiya va boshqa 
maxsus geografiya fanlarini o‘qitish jarayonini o‘rganadigan va pedagogika fanlari tizimiga 
kiradigan fandir. Geografiya ta‘limi metodikasi umumiy didaktika va tarbiya nazariyasi 
bilan chambarchas bog‘langan. Didaktika fani ta‘lim berish va tarbiya jarayonini umumiy 
qonuniyatlarini, ta‘lim mazmunini tadqik qiladigan nazariy fandir. 
Geografiya ta‘limi deganda o‘quvchilarga tabiiy va iqtisodiy-ijtimoiy komplekslarning 
tuzilishi va asosiy qonuniyatlari haqida bilimlar beradigan geografiya fanlari tizimiga 
aytiladi. Geografiya ta‘limi metodikasi esa maktablarda va kasb-xunar kollejlarida tabiiy 
geografiya, iqtisodiy geografiya va boshqa maxsus geografiya fanlarini o‘qitish jarayonini 
o‘rganadigan va pedagogika fanlari tizimiga kiradigan fandir. Geografiya ta‘limi metodikasi 
umumiy didaktika va tarbiya nazariyasi bilan chambarchas bog‘langan. Didaktika fani 
ta‘lim berish va tarbiya jarayonini umumiy qonuniyatlarini, ta‘lim mazmunini tadqik 
qiladigan nazariy fandir. Didaktika fani aniq o‘quv fanlarini o‘qitish metodikasi bilan 
shug‘ullanmaydi. Ayni vaqtda har bir o‘quv fani o‘ziga xos xususiyatlarga ega. Ularning 
ayrimlarini maqsadi nazariy bilim va ko‘nikmalarni shakllantirish (geografiya, geografiya, 
kimyo), ayrimlari faqat ko‘nikmalarni (chet tillar), boshqalari esa borliqqa estetik 
munosabatda bo‘lishini shakillantiradi (tasviriy san‘at). Shuning uchun alohida fanlarni 
o‘qitish metodikasi bilan hususiy didaktika fanlari shug‘ullanadi. Mazkur fanlar qatoriga 
«Geografiya o‘qitish metodikasi» fani ham kiradi. Geografiya o‘qitish metodikasining 
nazariy va amaliy jihatlari mavjud. Hozirgi kunda ta‘lim jarayonida interaktiv metodlar, 

---