Zamonaviy ta‟lim tizimini rivojlantirish va unga qaratilgan kreativ g„oyalar, takliflar va yechimlar

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G„OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 37-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublication.
uz
589 
innovatsion texnologiyalar, pedagogik va axborot texnologiyalarini o‘quv jarayonida 
qo‘llashga bo‘lgan qiziqish, extibor kundan-kunga kuchayib bormoqda. Bunday 
bo‘lishining sabablaridan biri shu vaqtgacha anxanaviy ta‘limda o‘quvchilarni faqat tayyor 
bilimlarni egallashga o‘rgatilganligidir. Zamonaviy texnologiyalar esa ularni egallayotgan 
bilimlarni o‘zlari qidirib topishlariga, mustaqil o‘rganib, tahlil qilishlari, hatto xulosalarni 
ham o‘zlari keltirib chiqarishlariga o‘rgatadi. O‘qituvchi bu jarayonda shaxsning 
rivojlanishi, shakllanishi, bilim olishi va tarbiyalanishiga sharoit yaratadi va shu bilan bir 
qatorda boshqaruvchilik, yo‘naltiruvchilik vazifasini bajaradi. Ta‘lim jarayonida o‘quvchi 
asosiy figuraga aylanadi. SHuning uchun umumiy o‘rta taxlim maktablarida 
o‘quvchilarning bilimli, yetuk malakaga ega bo‘lishlarini taxminlashda zamonaviy o‘qitish 
metodlari - interaktiv metodlar, innovatsion texnologiyalarning o‘rni va roli benihoya 
kattadir. 
Ma‘lumki, umumta‘lim maktablarda 5 sinfdan 10 sinfgacha ―Geografiya‖ fani 
o‘qitiladi. Lekin hozirgi kunda o‘quvchilarni geografiya faniga qiziqtirish oson emas. 
Geografiya fani o‘quvchilarni har tomonlama keng fikrlashga, dunyoni teran anglashga, 
tabiiy va iqtisodiy shart-sharotilarni to‘liq tushunib yetishga o‘rgatadigan fan desak, 
mubolaga bolmaydi. Bundan tashqari ushbu fanni yaxshi bilgan, yaxshi o‘zlashtirgan 
oquvchi fikrlash doirasi ham har tomonlama boshqa o‘quvchilarga nisbatan ancha yuqori 
bo‘lishi amaliyotda isbotlangan. Afsuski, hozirigi kunda maktablarda moddiy texnik 
bazasida fizika, kimyo, biologiya fanlari kabi geografiya fanini o‘qitishda kerak bo‘ladigan 
asosiy o‘quv qurollari yetishmaydi. Bundan tashqari maktablarda geografiya maydonchasi 
degan tushuncha allaqachonlar unutilib bormoqda. Dars jarayonlarini olib borishda axborot 
texnologiyalaridan keng foydalanish dars jarayonini qiziqarli, mazmunli o‘tishida katta 
samara berishi hech kimga sir emas. Ayni vositalar geografiya fani uchun ham juda muhim 
unsurlar hisoblanadi. Sababi tabiiy geografik obyektlarni tushuntirish jarayonida o‘quvchiga 
o‘rganilayotgan obyekt haqida faqat nazariy emas, balki axborot tehnologiyalaridan 
foydalanib yangi inovatsion metodlar yordamida mavzu yoritilsa o‘quvchining ongida yangi 
fikr va dunyoqarashni shakllanishiga yordam beradi va shu bilan bir qatorda 
o‘rganilayotgan obektlarni qanday hudud ekanligini ko‘rsatgan holda dars o‘tilsa 
o‘quvchiga yana ham tushunarli bo‘ladi. 

---