Zamonaviy ta‟lim tizimini rivojlantirish va unga qaratilgan kreativ g„oyalar, takliflar va yechimlar

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G„OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 37-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublication.
uz
390 
бериб ўтган. Муаллиф шунингдек ўзи яшаган шарқ давлатларидаги халқларнинг 
мусиқий созларига ҳам алоҳида тўхталиб ўтган. Олимнинг ўзи ҳам бир неча чолғу 
асбобларини яхши ижро эта билган. Кейинги асрларда эса, бу соҳанинг Абу Али Ибн 
Сино, Абдурахмон Жомий, Алишер Навоий, Заҳириддин Муҳаммад Бобур, Дарвиш 
Али Чангий каби етук намояндалари ўз асарларида мусиқа санъатига оид илмий-
назарий маълумотлар билан бир қаторда миллий чолғулар ҳақида ҳам муҳим 
маълумотларни баѐн қилганлар. 
Ўзбек миллий мусиқа маданияти, шу жумладан мақомлар айни шу чолғулар 
воситасида яратилиб, асрлар оша бизгача етиб келган. Аммо, мустабид тузум даврида 
миллий мусиқамиз танқидга учраб, чолғуларимиз эса корчалонлар томонидан 
таъзийққа учради. Оқибатда миллий созгарликдан мутлақо бехабар ажнабий 
мутахассислар Оврўпо мусиқа тизимига мослаб, чолғуларимизни қайта яратдилар ва 
миллийлигимизни ўзлаштирдилар. Шу тариқа миллий созгарлик қаторида ажнабий 
созгарлик ҳам вужудга келди. 
Уста Усмон эса ўз даврида миллий созгарликни давом эттирди ва узоқ тарихий 
йўлни босиб келган созгарлик соҳасининг беқиѐс анъаналарини сақлаб қолди. У 
яратган чолғулар ҳамон етук созандалар қўлидан тушмай келмоқда ва хорижий 
ҳамда маҳаллий музейларда экспонат сифатида сақланмоқда. Уста Усмон томонидан 
юксак маҳорат билан яратилган аксарият чолғулар эса унинг давомчиларига андоза 
вазифасини ўтамоқда. 
Мустақиллик шарофати билан миллий қадриятларимиз қадр топган бир даврда 
Уста Усмон ҳаѐти ва фаолияти, у яратган бетакрор, асл дурдоналар, осори-атиқалар, 
бугунги авлодларимизга асл хазина сифатида етиб келган миллий мусиқа чолғу 
асбоблари айни дамларда - ҳам маданий, ҳам маънавий аҳамиятга эгадир. 
Бугунги кунда Уста Усмон Зуфаровнинг давомчилари, таниқли созгарлар: уста 
Тўхтамурод Зуфаров, Муҳаммад Сиддиқ Зуфаров, Анвар Зуфаров, шогирлдари: 
Бахтиѐр Алимов, Абдуқодир Алимов, Ҳабибулло Имомов, Фахриддин Муҳиддинов, 
Хирожиддин Муҳиддиновлар томонидан ХХ асрнинг биринчи ярмида ва бизнинг 
кунларимизгача ясалиб келинаѐтган карнай, сурнай, ноғора, чилдирма, қўшнай, най, 
ғижжак, чанг, рубоб, уд, дутор, танбур, сато каби асарлари халқимизга маънавий 
озуқа сифатида хизмат қилиб келмоқда.