Kompyuter grafikasi — grafik displey (monitor) ekranida tasviriy informatsiyani vizuallash („koʻrinadigan“ qilish). Tasvirni qogʻozda, fotoplyonkada, kinolenta va boshqalarda aks ettirish usulidan farqli ravishda Kompyuter grafikasida kompyuterda hosil qilingan tasvirni darhol oʻchirib tashlash, unga tuzatish kiritish, istalgan yoʻnalishda toraytirish yoki choʻzish, yaqinlashtirish va uzoqlashtirish, rakurenn oʻzlashtirish, burish, harakatlantirish, rangini oʻzgartirish va boshqa amallarni bajarish mumkin. Kitoblarni bezash, rasm va chizmalarni tayyorlashda buyumlarni loyihalash va modellarini yasashda, telereklamalar yaratishda, televizion eshittirishlar „qistirmalari“ (zastavkalari) ni, multfilmlarni yaratishda, kinofilmlarda qiziqarli kadrlar hosil qilish va boshqa koʻp sohalarda qoʻllaniladi.[1]
Kompyuter grafikasi tushunchasi hozirda keng qamrovli sohalarni o’zida mujassamlashtirib, bunda oddiy grafik chizishdan to real borliqdagi turli tasvirlarni hosil qilish, ularga zeb berish, programma vositasi yordamida hatto tasvirga oid yangi loyihalarni yaratish ko’zda tutiladi. U multimedia muhitida ishlash imkoniyatini beradi.
Kompyuter grafikasi – bu avvalo keng tarqalib borayotgan programma ta’minotidir, ya’ni kompyuter grafikasi mavjud va yangi yaratilayotgan programmalarga tayanadi. U hatto programmalarning o’ziga zeb berishda ham juda keng qo’llaniladi. Uning rivojlanishi jarayonlarning real uch o’lchovli fazoda qanday kechishini aniq tasvirlash (hatto harakatdagi) imkoniyatini yaratdi. Shuning uchun hozirda shunday amaliy programmalar paketlari mavjudki, ular yordamida ko’rilayotgan masalaning asosiy parametrinigina bergan holda uning yechimi natijasi grafik shaklida olinishi mumkin.
Bu holda, biz natijalarni ko’plab jadvallar shaklida olishdan qutilamiz va bunga intilish kerak.Kompyuter grafikasi nafaqat ilmiy xodimlar, balki rassomlar, turli soha loyihachilari, reklama bilan shug’ullanadigan mutaxassislar, Internet sahifalarini yaratish, o’qitish jarayoni uchun va boshqa sohalarda muhim rol o’ynamoqda. Uning ayniqsa poligrafiya sohasida qo’llanilishi keyingi paytlarda rang–barang, suratli adabiyotlar, o’quv–qo’llanmalari, badiiy asarlarning paydo bo’lishida yuksak bezash texnikasidan foydalanishni taqazo qilmoqda. Diqqatni o’ziga jalb qiluvchi videoroliklar, Internet sahifalarini yaratishni kompyuter grafikasisiz tasavvur qilish qiyin bo’lib qoldi.
Kompyuter grafikasi bilan ishlovchi dasturlar sirasiga bir qancha dasturlarni sanab o’tish mumkin. Jumladan, Microsoft Paint, Adobe Photoshop, Adobe Illustrator, Corel Draw, Macromedia va Adobe Freehand, Adobe InDesign, Adobe ImageReady, Macromedia va Adobe Flash, Discreet va Autodesk 3ds Max, Cinema 4d, Alias va Autodesk Maya, LightWave, Adobe Brush va hokazolardir. Ushbu dasturlarda kompyuter grafikasiga oid ishlarni amalga oshirish mumkin. Ba’zilarida oddiy rasm chizish mumkin bo’lsa, ba’zilarida uylar proyektlari, ba’zilarida esa uch o’lchamli modellashtirish va hattoki to’rt o’lchamli modellashtirish mumkin bo’ladi.
Kompyuter grafikasi bilan ishlayotganda ekranning o’lchamini bilish ham muhim hisoblanadi. Ekran aslida nuqtalardan tashkil topgan bo’ladi. Uni piksellar deb ataladi. Ekrandagi nuqtalar soni qanchalik ko’p bo’lsa ekran shunchalik sifatli hisoblanadi. Ekranning o’lchamlari ham yuqoridagilarni hisobga olgan holda belgilanadi. Misol uchun 800x600 o’lcham gorizontaliga 800 nuqta va vertikaliga 600 nuqtadan tashkil topishini anglatadi.
Ekran haqida gapirganda yana shunga e’tibor berish lozimki, ekranning ham turlari bor. Monitor-Displey chiqarish qurilmasi bo’lib, ular 2 xil ish tartibida ishlaydilar.
1. Matnli ish tartibi 80 *25 simvol sigimiga ega.
2. Grafik ish tartibi. 1024 * 640 pixel sigimga ega.
Monitorlarni quyidagi guruxlarga ajratish mumkin
1. MGA Monochrom graphic adapter- oq qora rangli monitorlar.
2. CGA Color graphic adapter-rangli manitorlar.
3. MCGA Multi Color graphic adapterli manitorlar.
4. EGA EXTENDED graphic adapter kengaytirilgan. Grafik adapterli monitorlar.
5. VGA Video graphic adapter
6. SVGA Super Video graphic adapter.
Hozirda qo’llanilayotgan monitorlar SVGA turkumiga oid hisoblanadi.
Кompyuter grafikasida 2 va 3 o’lchovli grafikaning ahamiyati
2 o’lchovli va 3 o’lchovli modellashtirish dasturlari dizaynerlik va muxandislik ishlanmalari uchun qo’l keladi. Bulardan tashqari bu dasturlarni uch o’lchovli animasiya, poligrafik, taqdimot paketlari bilan to’ldirish mumkin.
2 o’lchovli va 3 o’lchovli grafikaning turli hil kasblarda ishlatiladi va ulardan ko’plab kino yaratuvchilar keng foydalanishadi.
Кompyuter grafikasi va animasiyasi dasturlari rassom va dizaynerlar, poligrafchi va kinematografchilar, kompyuter o’yinlari va o’qitish dasturlari yaratuvchilari, klipmeyker va olimlar, shuningdek o’z faoliyatida turli formatdagi tasvirlardan foydalanuvchi barcha mutaxassislarda ham katta qiziqish uyg’otadi. To’zilishiga ko’ra tasvirlar rastrli yoki vektorli bo’lishi mumkin. Masalan tasvir xosil qilishda skaner uni ko’pgina mayda elementlar (piksellar)ga bo’lib chiqadi va ulardan rastrli surat xosil qiladi.
Piksel – bu rastrli tasvirning eng kichik elementi bo’lib, uning rangi kompyuter xotirasiga bitlarning ma’lum bir miqdori vositasida kiritiladi. Masalan 800x600 suratda bu sonlar gorizontal bo’yicha (800) va vertikal bo’yicha (600) piksellar sonini belgilaydi. Piksellar soni qanchalik ko’p bo’lsa tasvirning ekrandagi va qoq’ozda chop etilgandagi sifati (razreshenie) yuqori bo’ladi.
Vektorli grafikada tasvirlar matematik egri chiziqlarni rangi va bo’yalish rangini ko’rsatish orqali xosil qilinadi. Masalan oq fondagi qizil ellips bor yo’q’i ikki formula – to’q’ri to’rtburchak va ellipsning ranglari, o’lchamlari va joylashuvini aniqlovchi formulalari orqali tasvirlanadi. Demak, bunday tasvirlash kompyuter xotirasida rastrli rasmdan ko’ra kamroq joy egallaydi.
Vektorli tasvirlarning yana bir afzalligi – ularning sifatini yo’qotmagan xolda kattalashtirish yoki kichiklashtirish imkoniyatidir. Ob’ektlarni masshtablash matematik formulalardagi mos koeffisientlarni kattalashtirish yoki kichiklashtirish orqali amalga oshiriladi.
Shunday qilib rastrli yoki vektorli formatni tanlash tasvir bilan ishlash maqsad va vazifalaridan kelib chiqqan xolda amalga oshiriladi. Rangni o’zatishning fotografik aniqligi talab etilgshanida rastrli formatdan foydalanish lozim. Logotip, sxemalar va chizmalarni tasvirlashda vektorli formatdan foydalanish maqsadga muvofiq. Shuni ta’kidlash lozimki, rastrli va vektorli tasvirlashda (matn ham) grafika ekranga yoki chop etish qurilmasiga nuqtalar jamlanmasi sifatida o’zatiladi.
Grafik dasturlarni o`rnatish
Agar bu sizning ilk bor bu yerda bo'lsa, "Grafik dasturiy ta'minot nima? " Deb hayron bo'lishingiz mumkin. Grafik Programma ko'pchilikning aql-idrokida juda keng ta'rifga ega, lekin bu sayt kontekstida u foydalanish mumkin bo'lgan har qanday dastur 2D kompyuter grafikasini yaratish, tahrirlash va boshqarish. Ushbu kompyuter grafikalari kichik rasm, veb-grafikalar, logotiplar, sarlavhalar, orqa qismlar, raqamli fotosuratlar yoki boshqa turdagi raqamli tasvirlar bo'lishi mumkin.Ushbu saytda qamrab olingan grafik dasturlarning ba'zilari quyidagilardan iborat:
Fotoshop
Illustrator
Bo'yoq do'koni Pro
CorelDRAW
Macphun'dan olingan Apple Photos plaginlari
Adobe Lightroom
Digital Image Suite
Kanva
Picasa
va yana ko'p narsalar.
3D modellash va CAD (kompyuter yordamida yaratilgan dizayn) dasturiy ta'minoti grafik dastur hisoblanadi, lekin ular juda ko'p qo'llaniladigan sohalar bo'yicha tegishli mavzular bo'yicha eng yaxshi ixtisoslashgan ilovalardir. Misol uchun, 3D grafikali dasturiy ta'minot ko'pincha animatsiyada ishlatiladi va CAD dasturlari ko'pincha arxitektura va muhandislikda ishlatiladi.Harakatlanuvchi grafikalar o'zining o'ziga xos fazilatlariga ega va biz ushbu saytdagi bunday grafik dasturlarga tegsa-da, about.com Animation va Desktop Video mavzularida batafsilroq yoritilgan. Keyin yana bir qancha grafik ilovalarni faqat qila oladigan narsalarni kashf qilish sizni hayratda qoldiradi.Biz qamrab oladigan boshqa dasturiy ta'minot kategoriyasi sizning smartfonlaringiz yoki planshetlaringizda foydalanishingiz mumkin bo'lgan grafik dasturdir. Ilhom har qanday joyda, xohlagan vaqtda urib tushishi mumkin. Shunday qilib, sizning smartfonlaringiz yoki planshetlaringiz yangi olingan rasmni o'zgartirish uchun, siz ishlayotgan veb-saytni qayta ishlaydigan, o'zingizning fikringiz yoki o'zingizning ijodiy muzeyingizning chaqiruviga quloq soladigan boshqa narsalarni eskizga chiqarish uchun ishlatilishi mumkin. bu eng yaxshi mobil ilovalardan eng yaxshisi mahalliy qo'ng'iroqlarni amalga oshirish uchun qahvaxonadan biron-bir joyda mahalliy parkda yanada mustahkamlanadi.
Grafik Programma nima?
Ba'zi odamlar grafikali dasturiy ta'minot deb o'ylaydigan dasturiy ta'minot juda ko'p, chunki siz uni grafikalar bilan ishlash uchun ishlatasiz, lekin texnik jihatdan tasvirni bevosita manipulyatsiya qilish uchun foydalanmasligingiz emas. Grafik dasturiy ta'minot deb o'ylaydigan, lekin bu saytga kiritilmagan dasturiy ta'minotning ayrim misollar:
InDesign, QuarkXpress va Publisher kabi sahifa tartib-qoidalari .
PowerPoint yoki Apple Keynote kabi taqdimot dasturlari.
Uyda nashr qilish yoki ijodiy bosma dastur .
Grafik dasturlarining turlari qanday?
Grafik dasturiy ta'minotining ikkita asosiy toifasi va maxsus asboblarning kichik toifalari mavjud. Ikkita asosiy toifalar pikselli tasvirli tahrirlovchidir va vektor asosida yaratilgan tasviriy tahrirlovchidir.
Do'stlaringiz bilan baham: |