Zamonaviy qurilish materiallari va konstruksiyalari

 
14-rasm. Dispergatsiya jarayoning sxematik tasviri 
 

---

32 
Turli maqsadlar uchun kompleks qo‘shimchalar 
Qo‘shimchalarning turi va ulardan foydalanish xususiyati 
Kompleks qo‘shimchalardan foydalanishning sababi induvidual 
qo‘shimchalar – eng avvalo SFM va qotishni tezlashtiruvchilarning ijobiy 
xosslaridan ko‘proq foydalanish va salbiy xossalarini bartaraf etishga 
intilishga asoslangandir. Qo‘shimchalar turi va qo‘shimchalar miqdorini 
to‘g‘ri tanlash xisobiga sement toshi va betonning strukturasini maqsadli 
boshqarish, shuningdek fizikaviy-mexanik xossalarini boshqarish 
imkonini beradi. 
Xar 
qanday 
alohida 
qo‘shimchaga 
nisbatan 
kompleks 
qo‘shimchalarning asosiy afzalliklari: 
• 
ta’sirning polifunksionalligi, ya’ni bir vaqtning o‘zida bir necha 
samaraga erishish (misol uchun, xarakatlanuvchanlikni ortirish, havo 
jalb etish, qorishmaning suv talabchanligini pasaytirish va boshq.) 
• 
Qo‘shimchalik printsipi bo‘yicha qandaydir bir samarani oshirish 
(misol uchun, havo jalb qilish, qorishmaning suv talabchanligini 
pasaytirish va x.k.); 
• 
kompozitsiyaga kiruvchi alohida qo‘shimchalarning kutilmagan 
oqibatlarini neytrallashtirish (SFMning sement gidratatsiyasini 
tormozlash xususiyatini to‘xtatib, bir vaqtning o‘zida qotishni 
tezlashtiruvchi qo‘shimcha qo‘shish va boshq.); 
• 
Turli tarkiblarga ega sementlarga qo‘shimchalar umumiy ta’siri 
samarasini tekislash xususiyati; 
• 
Mahsulotlarga issiqlik ishlovi berilganida beton qotishini 
tezlashtirish va destruktiv jarayonlarni oldini olish yoki yo‘qotish. 

---

33