Zamonaviy axborot texnologiyalaridan

www.pedagoglar.uz
26-son 1 –to’plam may 2022 
Sahifa: 67 
jarayonlar va olimlarning fikrlaridan kelib chiqib, maktablarda tabiiy fanlarni o'qitish 
uchun laboratoriya jihozlari bo'yicha yangi talablar yuzasidan takliflarni ishlab 
chiqish ham belgilandi". Biroq biologiya xonasi va laboratoriyasini zamonaviy, 
didaktik-ko'rgazmali ko'rsatmalar bilan jihozlanishiga bo'lgan talablar hali yetarlicha 
ishlab chiqilmadi. Psixologlar A.N. Leontiev, Naumov va boshqalar isbotladilarki, 
odam ko'rgan narsasining 50 foizini eslab qoladi, eshitgan narsasi esa atigi 20 foiz 
takrorlanadi, o'qituvchilarni charchatmasdan, diqqatni darsning bir elementidan 
ikkinchisiga o'tkazishga majbur qiladi. O'rta ta'lim tizimida Biologiya xonasining 
jihozlanishiga oid talablar masalasi bir qator tadqiqotchilar tomonidan ilmiy tahlil 
qilingan. Jumladan, rus tadqiqotchilardan A.I.Nikishov, V.M. Panamareva, 
V.M.Konstantinov va boshqalar biologiyani o'qitishning o'quv-moddiy bazasini 
oqilona tashkil etilgan va jihozlangan xona deb hisoblaydilar, unda o'quv jihozlarini 
joylashtirish, saqlash va ishlatish uchun sharoitlar yaratilgan. 
Biologiyani fanini chuqur o'rganishda laboratoriya ishlarini olib borishi muhim 
ahamiyatga ega. Yangi bilim va amaliy ko`nikmalarni shakllantirish, amaliy o'qitish 
usullaridan foydalanish laboratoriya ishining asosiy mohiyati hisoblanadi. O`quv 
jarayoniga qo`yiladigan zamonaviy talablar o`qituvchilarni talabalar faoliyatini 
tashkil etish orqali bilim, ko`nikmalarni shakllantirishga yo'naltiradi. Laboratoriya 
ishini biologik ob'ektlardan, ko`rgazmali qurollardan, biologik moslamalar va 
materiallardan mustaqil foydalanish kabi zarur ko`nikmalarni shakllantirish bilan 
birgalikda nazariy bilimlarni qo'llash, chuqurlashtirish va rivojlantirishga qaratilgan 
faoliyat deb tariflash mumkin. Laboratoriya ishlarining aksariyati tadqiqotchilik 
faoliyatini olib borishga asoslangan bo'ladi. Laboratoriya ishi bu - asbob uskunalar va 
boshqa texnik moslamalardan foydalangan holda tajribalar o'tkazish, biologik 
jarayonlarni maxsus jihozlar yordamida o'rganishdir; Laboratoriya ishlarini tashkil 
etish asosan quyidagi bosqichlarda olib boriladi: 
1. Laboratoriya ishi yuzasidan vazifalarni belgilash: 
2. O'rganilayotgan material yoki ob'yekt tarkibi xususiyatlari haqida ma`lumot berish 
va suhbat o'tkazish; 
3. Tajribalarni mustaqil bajarishga kirishish; 

---