Замонавий узлуксиз таълимни рақамлаштириш: педагогика соҳасида

 

---

568 
 
Diniy ekstremizm 
– jamiyat uchun an’anaviy bo‘lgan diniy 
qadriyatlar va aqidalarni rad etish, ularga zid g‘oyalarni aldov va zo‘rlik 
bilan targ‘ib qilishga asoslangan nazariya va amaliyotni anglatadi. 
Diniy ekstremizmning bugungi kunda vujudga kelishi va o‘sishining 
asosiy ob’yektiv va sub’yektiv omillari mavjud. Bular diniy va milliy 
o‘zlikning keskin o‘sishi, ma’lum qatlamlar va guruhlar ning kuch bilan 
siyosiy hokimiyatni ag‘darib davlat va jamiyatni islomiylashtarishga 
intilishiga borib taqaladi. Diniy ekstremizmning eng daxshatli holati 
shundaki, u davlat, xalk, chegarasini bilmaydi, g‘araz niyatlarga to‘siq 
bo‘lmaganidek, bular ham o‘rmalab tarqab boradi.
Hozirgi davrda, eng avvalo, axborot chegaralarining barham 
topishida o‘zligini namoyon qilayotgan globallashuv sharoitida va bir 
paytlari Xalqaro munosabatlar mazmunini belgilagan ikki qarama - qarshi 
kuch Sotsializm va kapitalizm o‘rtasidagi o‘zaro kurashning barham 
topishi natijasida ekstremizm va terrorizm mamlakatlar, mintaqalar va 
umuman dunyo xavfsizligiga asosiy tahdid sifatida birinchi o‘ringa chiqdi. 
Qo‘poruvchilik faoliyatining turli ko‘rinishlarini o‘z ichiga olgan 
infrastrukturani shakllantirgan va rivojlantirgan mazkur ikki dunyoqarash 
o‘rtasidagi kurash hozirda turli xil kuchlarni birlashtirgan ko‘p qutbli 
dunyoning mazkur infrastrukturaga qarshi kurashidek shakl-shamoyil kasb 
etmoqda. 
Bu, birinchi navbatda, eksremizm va terrorizmnitig anarxizm va 
fashizmning arxaik shakllari bilan qorishmasi xisoblangan va ommaning 
keng qatlamlari bilan bog‘lovchi xalqa sifatida islom shiorlaridan ustalik 
bilan foydalanadigan, aslida esa xalq bilan xech qanday aloqasi yo‘qligini 
moxirona yashira oladigan holat kasb etdi. O‘z vaqtida, XX asrning 70-
yillarida, terrorchilar xalq bilan birgalikni ko‘rsatish va uning nomidan 
harakat qilish uchun kommunizm shiorlari ostida faoliyat yuritishi va shu 
yo‘l bilan mablag‘ to‘plashi qulayroq edi.
Terrorizm 
(lotin: «qo‘rqitish», «vahimaga solish») – aholining keng 
qatlamlarida vahima va qo‘rquv uyg‘otish, jamiyatda beqarorlik keltirib 
chiqarish orqali davlat hokimiyatini egallash maqsadiga qaratilgan jinoiy 
faoliyatdir. 
Musulmon mamlakatlarida terrorchi uyushmalar ommaviy bo‘la 
olmagani uchun aholining keng qatlamlari nomidan harakat qilish 
taassurotini uyg‘otish maqsadida diniy shiorlardan niqob sifatida 
foydalanadilar. Hozirgi davrda u global miqyos kasb etib, xalqaro 
terrorizm shaklini oldi. 

---

569 
Xalqaro terrorizm tushunchasi davlatlar, xalqaro tashkilotlar, siyosiy