Замонавий узлуксиз таълимни рақамлаштириш: педагогика соҳасида

Foydalanilgan adabiyotlar: 
1.
Пожилова Е.В., Новиков В.Е., Новикова А.В. Фармакодинамика и 
клиническое применение препаратов на основе гидроксипиридина // 
Вестник Смоленской государственной медицинской академии. – 
2013. – Т. 12, № 3. – С. 56-66.
2.
Родиков М.В., Пахомова Р.А. Компетенции преподавателя 
медицинского вуза // Совре-менные наукоемкие технологии. – 2015. – 
№ 12-5. – С. 929-932. 
3.
Аксенова-Сорахтей Ю.Н., Новиков В.Е., Пожилова Е.В.и др. 
Фармацевтические 
и 
юридические 
аспекты 
фальсификatsiи 
лекарственных средств // Вестник Смоленской государственной 
медицинской академии. – 2016. – Т. 15, № 2. – С. 102-111.
 
TA’LIM SAMARADORLIGINI OSHIRISHDA PEDAGOGIK 
IJODKORLIKNING AHAMIYATI
Muminova G.S.-T.N.Qori Niyoziy nomidagi O’zbPFITI tayanch doktoranti 

---

299 
Аnnotatsiya.
Mazkur maqolada ijodkorlik, pedagogik ijodkorlik va 
uning ta’lim samaradorligini oshirishdagi ahamiyati, yo’llari yoritib 
berilgan
. 
Kalit so‘zlar: 
ijodkorlik, kasbiy kompetensiya,
 
pedagogik ijodkorlik, 
pedagogik mahorat. 
Аnnotatsiya.
В данной статье рассматривается творчество, 
педагогическое творчество и его роль в повышении эффективности 
образования. 
Ключевые 
слова:
 
креативность, 
профессиональная 
компетентность, педагогическое творчество, педагогическое 
мастерство. 
O‘zbekistonda ta’lim tizimini o‘sib kelayotgan yosh avlod ta’lim-
tarbiyasining milliy g‘oyalari, talablari asosida tashkil etish, uni jamiyat 
taraqqiyoti istiqbollari va jahon andozalariga javob bera oladigan darajada 
bo‘lishini ta’minlash bugungi kunning dolzarb masalasidir. 
Shaxsni har tomonlama rivojlantirishga yo‘naltirilgan ta’lim-tarbiya 
tizimini nazariy-metodologik jihatdan qurollantirish – bugungi kunda 
pedagogika fanining bosh maqsadi sifatida belgilangan. 
Yuqorida bayon etilgan yuksak, ammo, sharafli vazifalarni 
muvaffaqiyatli uddalash har bir pedagogik hodimdan yuksak kasbiy 
mahorat, bilimdonlik va keng dunyoqarashni talab etadi. 
Pedagogik mahorat – o‘qituvchi ijodkorligining oliy namunasi bo‘lib, 
u yillar davomida shakllanadi. Uning yuksak mahoratni egallashi g‘oyat 
murakkab jarayon bo‘lib, pedagogika fanining eng dolzarb 
muammolaridan biri hisoblanadi. O‘qituvchi kasbiga xos bo‘lgan ko‘pgina 
fazilatlar bilan birga uning pedagogik mahoratni egallashi katta 
ahamiyatga ega. Yuqori pedagogik mahoratga ega bo‘lgan o‘qituvchigina 
o‘z kasbiga layoqatli, iste’dodli bo‘lishi mumkin. 
Ta’lim samaradorligini oshiruvchi pedagogik kasbiy kompentensiyasi 
turlari quyidagilardan iborat: kasbiy, shaxsiy, umuminsoniy, ma’daniy. 
Kasbiy kompetensiya 

Pedagogika va psixologiyaga doir bilimlarga ega bo‘lish; 

O‘z ustida ishlash; 
- Ta’lim jarayonini rejalashtirish, baholash va qayta aloqani o‘rnata olish; 

O‘quvchilar ehtiyojini anglay olishi; 

O‘quvchilarda motivasiyani shakllantirish; 

AKTni bilishi; 

Ta’lim muhitiga yangilik kiritishi; 

---

300 

O‘z fanini mukammal bilishi; 

Xorijiy tillardan birini bilishi. 
Kasbiy kompetensiyani shakllanish bosqichlari: 
1.O‘z-o‘zini tahlil qilish va zarur narsalarni anglash; 
2.O‘zini rivojlantirishni rejalashtirish maqsad, vazifa belgilash; 
3.O‘zini namoyon etish va kamchiliklarini tuzatish [1 75]. 
Ta’lim muhitiga yangilik olib kirilishi har bir pedagogdan ijodkorlik 
qobiliyatini talab etadi. 
Ijodkorlik –yangi g‘oyalarni ishlab chiqarishga tayyorlikni tavsiflovchi 
va mustaqil omil sifatida iqtidorlilikning tarkibiga kiruvchi ijodiy 
qobiliyati [2 38]. Pedagoglarning ijodkorlik qobiliyatiga ega bo‘lishlari 
pedagogik muammolarni hal qilishga intilish, ilmiy-tadqiqot ishlari yoki 
ilmiy loyihalarni amalga oshirish va o‘zaro ijodiy hamkorlikka erishishlari 
orqali ta’minlanadi. Pedagog o‘z-o‘zidan ijodkor bo‘lib qolmaydi. Uning 
ijodkorlik qobiliyati ma’lum vaqt ichida izchil o‘qib-o‘rganish, o‘z ustida 
ishlash orqali shakllantiriladi va u asta-sekin takomillashib, rivojlanib 
boradi. Har qanday mutaxassisda bo‘lgani kabi bo‘lajak pedagoglarning 
ijodkorlik qobiliyatiga ega bo‘lishlari uchun talabalik yillarida poydevor 
qo‘yiladi va kasbiy faoliyatni tashkil etishda izchil rivojlantirib boriladi. 
Bunda pedagogning o‘zini o‘zi ijodiy faoliyatga yo‘naltirishi va bu 
faoliyatni samarali tashkil eta olishi muhim ahamiyatga ega. Pedagog 
ijodiy faoliyatni tashkil etishda muammoli masalalarni yechish, muammoli 
vaziyatlarni tahlil qilish, shuningdek, pedagogik xarakterdagi ijod 
mahsulotlarini yaratishga alohida e’tibor qaratishi zarur. 
Pedagogning ijodkorlik sifatlari o‘z-o‘zidan rivojlanmaydi. Shunga 
ko‘ra tadqiqotlarda shaxs (jumladan, pedagoglar)da ijodkorlik Drapeau 
Patti [3 51-b] tomonidan ham shaxs (jumladan, pedagoglar)da ijodkorlik 
sifatlarini muvaffaqiyatli rivojlantirishning to‘rtta yo‘li ko‘rsatilgan (1-
rasm): 

---

301